GRACE Uydu Verileri İle Su Kaynaklarının Analiz Edilmesi

4th Engineers of the Future International Student Symposium-EFIS, Zonguldak, Türkiye, 7 - 08 Mayıs 2020, ss.1

Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
Basıldığı Şehir: Zonguldak
Basıldığı Ülke: Türkiye
Sayfa Sayıları: ss.1
Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

GRACE (Gravity Recovery and Climate Experiment), misyonuna 17 Mart 2002 tarihinde başlayıp 12 Ekim 2017 tarihinde tamamlamış olan Dünya’nın su rezervuarlarında, kara, buz ve okyanus üzerinde ölçümler yapan geniş kapsamlı bir uydudur. GRACE uydusunun 2002 ve 2017 yılları arasında tüm enlem ve boylamda yeraltı su kaynaklarında ölçümler yapmış olması yeryüzünde bulunan yeraltı su kaynakları hakkında analizler yapılmasına olanak sağlamaktadır. Uydunun yapmış olduğu ölçümlerde yerçekimi gözlemlerinden elde edilen eşdeğer su kalınlığı olarak verilen su kütlesi anomalilerini içerir. Eşdeğer su kalınlığı, toprak nemi, kar, yüzey sularından (nehirler, göller, rezervuarlar vb.) yanı sıra yeraltı suyu ve akiferlerden gelen toplam karasal su depolama anomallerini temsil eder. Zamansal çözünürlüğü aylık; konumsal çözünürlüğü ise 1 derece enlem x 1 derece boylam olan bu verilere PODAAC resmi adresi üzerinden ASCII / netCDF / GeoTIFF formatlarında erişilebilmektedir. Bu formatlar haricinde erişimi daha kolay olan .txt formatında veri dosyaları da mevcuttur. netCDF veri dosyalarındaki enlem, boylam ve santimetre biriminde eşdeğer su kalınlığı değerleri kullanıldı.

Çalışma kapsamında oluşturulan MATLAB Grafiksel Kullanıcı Arayüzü (GUI) yardımıyla GRACE uydu verilerilerinden istenilen zaman ve konuma ait eşdeğer su kalınlığı elde edilebilmekte ve sonuçlar 3-boyutlu grafikler olarak sunulabilmektedir. Hazırlanan bu arayüz ile istenilen yıl ve aylara ait yeraltı su rezervuarlarındaki eşdeğer su kalınlığına görsel olarak ulaşılmış olacaktır. Ayrıca, belirlenen alanlarda eşdeğer su kalınlığının yıllara göre değişimi veya belirlenen tarihlerde farklı alanlardaki eşdeğer su kalınlığındaki değişimler incelenebilecektir. Çalışmada Türkiye üzerinde analizler yapıldığında 2002-2017 yılları arasında eşdeğer su kalınlığında %64 oranında azaldığı bilgisi elde edildi. Sonuç olarak GRACE uydu gözlemlerine dayalı verilerle hem konumsal hem de zamansal ölçekte zaman serisi analizi yapabilme potasiyeline sahip bu uygulama arayüzü, yer altı su kalınlığı bilgisine dayalı olarak su kaynakları hakkında yapılacak çalışmalara öncül bilgi sağlayabilecektir.