Akademik Veri Yönetim Sistemi
17. ULUSAL AİLE HEKİMLİĞİ KONGRESİ, Ankara, Türkiye, 25 - 27 Ekim 2018, ss.29
AMAÇ:Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’ne göre obezite, insan
sağlığını bozabilecek ölçüde anormal ve aşırı yağ birikmesi so-nucu oluşan bir hastalıktır. Obezitenin belirlenmesinde en yaygın
olan yöntem vücut kitle indeksi (VKİ) hesaplamasıdır. Bu bağlam-da VKİ’si 25’e eşit veya daha fazla olanlar aşırı kilolu; 30’a eşit
veya daha fazla olanlar ise obez olarak tanımlanmaktır. 2010 yı-lında Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan araştırmaya göre obezite
sıklığı %30.3’tür. Hipergliseminin, bilişsel bozuklukta risk faktörü
olduğu çeşitli çalışmalarda ortaya konmuştur. Biz de bu çalışmada
hastalarda obezite ve hiperinsülineminin bilişsel fonksiyonlar üze-rindeki etkisi etkisini incelemeyi amaçladık.
GEREÇ-YÖNTEM:Çalışmaya 2018 yılı Nisan-Haziran ay-ları arasında Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Aile Hekimliği
polikliniğine başvuran 50 yaş üzerinde 88 hasta katılmıştır. Öl-çüm yöntemi: Katılımcılara sosyodemografik özelliklere yöne-lik bir anket ile kognitif fonksiyonları değerlendirmeye yönelik
Mini Mental Test(MMT) ve Rey İşitsel Sözel Öğrenme Testi uy-gulanmıştır. Görüşme sırasında hastaların bel ve kalça çevreleri,-boy, kilo, tansiyon ölçümleri ve insülin seviyeleri kaydedilmiştir.
Demans veya Alzheimer Hastalığı (AH) tanısı olan olgular, anti-depresan ilaç kullanan hastalar, sorulacak sorulara cevap vere-meyecek düzeyde hastalar, günlük aktivitelerinde zorluk yaşayan
hastalar çalışmaya alınmadı. Rey İşitsel Sözel Öğrenme Testi: Bu
testte, kişinin sözel öğrenme, yakın ve uzak bellek fonksiyonları
değerlendirilir. 15 farklı kelime kişiye 5 kez aynı sırayla okunur ve
her defasında kelimelerin, sırasıyla olmasına bakılmaksızın, tekrar
söylemesi istenir. Hasta kaç kelime hatırladıysa tekrarlarda not
edilir. Sonrasında karıştırma listesindeki kelimeler okunur ve tek
sefer için tekrar edilmesi istenir. Bunlar bittikten sonra 30 dakika
ara verilir ve 5 kere okunan ilk listeden hatırladığı kelimeleri say-ması istenir. İlk tekrardan sonra söylediği kelime sayısı anlık bellek
skoru olarak, 15 kelimeden hatırladığı en fazla kelime sayısı mak-simum öğrenme puanı olarak değerlendirilir. Uzun süre hatırlama
skoru 30 dakika aradan sonra ilk listeden hatırladığı kelime sayısı
olarak kabul edilir.
BULGULAR:Hastaların yaş ortalaması 65.4 tü. Hastaların
VKİ’leri ile MMT değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir
fark saptanmamıştır (p>0.05). VKİ 30’un üstü ve hiperinsüline-mik hastaların Rey anlık bellek skoru ve Rey maksimum öğren-me skoru VKİ 25’in altında olanlara göre anlamlı olarak düşüktü
(p<0.05). Rey uzun süre hatırlama skoru açısından gruplar ara-sında anlamlı fark yoktu. (p>0.05)
SONUÇ:Tıbbi literatürde, obezitenin kognitif fonksiyonlar
üzerine etkisinin olduğuna dair çalışmalar mevcuttur. Beyin otop-silerinin yapıldığı araştırmalarda morbid obezlerde hipokampal
bölgede Alzheimer benzeri nörolojik değişiklikler gözlenmiştir. Biz
de çalışmamızda VKİ 30’un üstü olanların Rey anlık bellek skoru ve Rey maksimum öğrenme skorunun anlamlı olarak düşük olduğunu saptadık.
Anahtar Kelimeler: Bilişsel fonksiyon, hiperinsülinemi, obezite