TUFUAB VIII. Teknik Sempozyumu, Konya, Türkiye, 21 - 23 Mayıs 2015, cilt.1, sa.1, ss.369-375
Orman ekosistemlerinde meydana gelen değişimin belirlenmesi; orman kaynaklarının planlanmasında ve orman ekosistem dinamiğinin kavranmasında, özellikkle meşcerelerin geçirdiği çok yönlü evrelerin anlaşılması ve böylece alınacak kararlara ışık tutulması noktasında çok önemli role sahiptir. Gerçekleştirilen çalışmada, araştırma alanı olarak seçilen Aydağan Orman İşletme Şefliğine ait seri bazında 1967 yılında hazırlanmış orman amenajman planı meşcere haritaları ve hazır olarak temin edilen 2011 yılına ait sayısal meşcere haritası kullanılarak orman kaynaklarında 44 yılda meyadana gelen zamansal değişim ArcGIS 10.2 TM yazılımı yardımı ile ortaya konmuştur. Araştırmada aynı zamanda, Parça Sayısı (PS), Ortalama Parça Büyüklüğü (OPB) ve En Büyük Parça İndeksi (EBPİ) gibi farklı indeksler kullanılarak belirlenen sınıflar için konumsal değişim “Patch Analyst” modülü kullanılarak incelenmiştir. Gerçekleştirilen çalışmada ayrıca bahsedilen periyotlar için verimli orman, verimsiz orman ve açıklık olmak üzere belirlenen üç farklı sınıf için ERDAS 2010 TM yazılımı kullanılarak kontrollü sınıflandırma gerçekleştirilerek elde edilen çıktılar tartışılmıştır.
Açıklık alanlar birlikte değerlendirildiğinde sadece 79.1 ha’lık bir artışın olduğu tespit edilmiştir. Ağaç türleri dikkate alındığında ise, Meşe’de %542.8 (801.15 ha), Kızılçam’da %114.3 (501.26), Sarıçam’da %59.4 (107.02 ha) ve Göknar’da %31.8 (128.51 ha) oranında artış belirlenmiştir. Bununla birlikte, Karaçam’da %16.4 (411.51 ha) ve karışık ormanlarda %11.0 (156.46 ha) oranında azalma meydana gelmiştir. Çalışma alanı konumsal olarak değerlendirildiğinde ise, tüm alanda toplam parça sayısı (NP) 305’dan 845’e yükselmiş, ortalama parça büyüklüğü 1879,9 ha’dan 36,6 ha’a düşmüştür. Bu sonuçlar bize, ormanın daha kırılgan ve parçalı bir yapıya doğru gittiğini ifade etmektedir.
Monitoring changes in forest ecosystems and understanding forest ecosystem dynamics especially the changes in forest stands over time plays a vital role in forest management planning. In this study, Aydoğan forest management unit was our study area whose forest management plan stand type maps prepared in 1967 and digitized forest stand type maps designed in 2011 were used to monitor changes in forest resources over the 44 year period with the help of ArcGIS 10.2TM. The fragmentation of the forest was analyzed by comparing the number of patches and the average patch size for the two periods with the help of Patch Analyst, an ArcGIS extension tool. In addition, using supervised classification in ERDAS 2010 TM, three different classes (productive forests, unproductive forests and open areas) were compared from the 1970 and 2005 satellite images.
From the results obtained, open areas as a whole increased only by 79.1 ha for the entire 44 year period. In terms of dominant tree species, Oak increased by 542.8% (801.15 ha), Red Pine increased by 114.3% (501.26), Scotts pine increased by 59.4% (107.02 ha) and Fir by 31.8% (128.51 ha). Black pine and mixed forests on the other hand reduced by 16.4% (411.51 ha) and 11.0% (156.46 ha) respectively. The total number of patches (NP) increased from 305 to 845 while mean patch size dropped from 680 ha to 222 ha. These results above indicate that the forest has gone into a more fragile and fragmented structure.