The Journal of Academic Social Science Studies, cilt.2, ss.337-348, 2019 (Hakemli Dergi)
Ali Şükrü Bey, Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde ve Türk Mili
Mücadele yıllarında önemli şahsiyetlerden birisidir. Trabzon
Milletvekili olarak iştirak ettiği Birinci Dönem Türkiye Büyük Millet
Meclisi’nde de muhalefetin liderlerinden biri olmuştur. Fakat bu
görevini yürütürken Ankara’da öldürülmüştür. Onun öldürülmesi
Türkiye’de büyük yankılara neden olmuştur.
Ali Şükrü Bey’in öldürülmesinin yansımaları yabancı ülkelerde de
görülmüştür. Devrin en önemli küresel güçlerinden biri olan
İngiltere’de de Ali Şükrü Bey cinayeti takip edilmiştir. İngiliz
gazeteleri süreci farklı haber ve yorumlarıyla İngiliz kamuoyuna
aktarmıştır. İngiliz gazetelerinin bu ilgisinin değişik amilleri vardı.
Bu çalışmada İngiliz gazetelerinden The Northern Whig and Belfast Post,
Northern Daily Mail, The Yorkshire Post, The Cıtizen, Aberden Press and
Journal, Western Daily Press, The Evening News, The Aberden Daily
Journal, The Western Morning News and Mercury, The Derry Journal,
Derby Daily Telegraph, Sheffield Independent, The Scotsman, Western Daily
Press, The Evening News ve The Echo’ya göre Ali Şükrü Bey cinayetinin
İngiliz kamuoyundaki etkileri incelenmiştir. Çalışmada üstelik
cinayetin devrin gazeteleri, resmi tutanakları ve hatıraları gibi Türk
kaynaklarındaki yansımaları da verilmiştir. Böylece sürecin, Türkiye
ve İngiltere’deki etkilerinin karşılaştırılabilmesi sağlanmıştır. Bu da
bugün halen tartışılan Ali Şükrü Bey cinayetinin daha iyi
anlaşılmasına katkı yapmıştır.
Ali Şükrü Bey is one of the important figures in the last years of the
Ottoman Empire and during the years of the Turkish National
Struggle. He became one of the leaders of the opposition in the First
Term the Grand National Assembly of Turkey of which he participated
as Trabzon Deputy. However, he was killed in Ankara while he was
performing this duty. His killing caused great repercussions in Turkey.
The reflections of his killing were also seen in foreign countries. This
murder was followed by Ali Şükrü Bey’s murder in the United
Kingdom (UK), one of the most important global powers of the period.
British newspapers transferred the process to their public opinion with
its different news and its comments. There were several reasons for
this interest of British newspapers.
This study examines the effects of Ali Şükrü Bey Murder on British
public opinion according to British newspapers: The Northern Whig and
Belfast Post, Northern Daily Mail, The Yorkshire Post, The Cıtizen, Aberden
Press and Journal, Western Daily Press, The Evening News, The Aberden
Daily Journal, The Western Morning News and Mercury, The Derry
Journal, Derby Daily Telegraph, Sheffield Independent, The Scotsman,
Western Daily Press, The Evening News and The Echo. The reflections of
the murder on Turkish sources such as the newspapers, the official
minutes and memories of the period were also given. Thus, the process
could compare the effects in Turkey and UK. This contributed to a
better understanding of Ali Şükrü Bey murder.