Akademik Veri Yönetim Sistemi
7. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Kongresi , Trabzon, Türkiye, 9 - 11 Ekim 2024, ss.60, (Özet Bildiri)
ÇIKAR ÇATIŞMALARI VE BORU HATLARI: HAZAR BÖLGESİNDEKİ KIYIDAŞ ÜLKELERİN ENERJİ STRATEJİLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME
Kadriye KOYUNCU
Rusya, İran, Azerbaycan, Kazakstan ve Türkmenstan olmak üzere beş kıyıdaş devlet bulunan Hazar bölges, hdrokarbon kaynakları bakımından zengn ve dnamk br bölgedr. Özellkle Sovyetler’n dağılmasının ardından bölgedek dnamklk daha da artmıştır. Hazar’ın üç yen bağımsız devlet olan Azerbaycan, Kazakstan ve Türkmenstan’ın; sahp oldukları enerj kaynaklarını uluslararası pazarlara hraç etme steğ bölgey hareketlendrmştr. Bu bağlamda bölgede yen boru hatlarının nşa edlmes gereksnm doğmuştur. Ancak bölgedek enerj kaynaklarını uluslararası pazarlara ulaştıracak yen boru hattı projeler, bazı engellerle karşılaşmıştır. Kıyıdaş devletlern çıkar çatışmaları bu engellerden brdr. Bölgenn coğraf yapısının kapalı olması bölge ülkelern brbrleryle ş brlğne zorlarken çıkar çatışmalarını da berabernde getrmektedr. Söz konusu çatışmalar ve anlaşmazlıklar boru hatları projelernn hayata geçrlmesn zorlaştırmaktadır. Dolayısıyla küresel anlamda enerj güvenlğ de etklenmektedr. Bu çalışma, “Hazar bölgesndek kıyıdaş ülkelern çıkar çatışmaları petrol ve doğal gaz boru hattı projelern nasıl etklemektedr?” Sorusuna yanıt aramaktadır. Bu bağlamda öncelkle Hazar’a kıyıdaş ülkelern enerj bakımından mevcut durumları, ardından Sovyet sonrası nşa edlen BaküTfls-Ceyhan (BTC), Bakü-Tfls-Erzurum (BTE) ve Trans Hazar Boru Hattı gb hatlardan bahsedlecektr. Böylece boru hatlarının Hazar bölges açısından önemnn anlaşılması hedeflenmektedr. Ardından söz konusu ülkelern Hazar üzerndek çıkar çatışmaları ncelenerek bu çıkar çatışmalarının boru hattı projeler üzernde nasıl etk ettğ üzernde durulacaktır. Çalışmada metod olarak lteratür taraması ve doküman analz gb ntel yöntemler belrlenmştr. Bunun çn kaynak olarak devletlern resm stelernden alınan verler, uluslararası kurum ve kuruluşların hazırladıkları raporlar, ktaplar ve makalelerden faydalanılacaktır.
Anahtar Kelmeler: Hazar Bölges, Boru Hatları, Devlet Çıkarı, Enerj Güvenlği