MİLLİ MÜCADELEDE ERZURUM-GÜMÜŞHANE-TRABZON ANAYOLU


ÜÇÜNCÜ U.

Tarihi, Kültürü ve Sanatıyla Trabzon Sempozyumu ı, Trabzon, Türkiye, 20 Mayıs 2022

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Trabzon
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Trabzon Vilayetinin her devirde iktisadi ve stratejik değerini artıran faktörlerin başında İran-Erzurum-Trabzon transit yolu gelmektedir. İran’dan gelen ticari mallar Erzurum ve Gümüşhane yoluyla Trabzon’a ulaşmaktaydı. Birinci Dünya Savaşı yıllarında Rus işgali, araç trafiğinin artması, şiddetli kış şartları yolu tahribata uğrattı. Buna rağmen 1919’lu yıllarda Anadolu’daki 5 anayolundan biri olan Erzurum-Gümüşhane-Trabzon ana yolu, sivil ve askeri amaçlarla kullanılmaya devam etti. Milli Mücadele yıllarında özellikle Doğu Cephesinden Batı Cephesine sevk edilen askeri malzemelerin önemli kısmı, bu yol vasıtasıyla Trabzon’a taşındı. Yolcu ve yük taşımacılığı da yoğun şekilde gerçekleşti. O zorlu yıllarda yol, geçiş güzergâhındaki yerlere adeta her alanda hayat verdi. Bunun farkında olan Hükümet, yolu işler tutmak için çeşitli ve etkili tedbirler aldı. Böylece yol her geçen gün canlılığını artırdı. Geçtiği her yere zenginlik ve refah getirdi.

Bu çalışmada, arşiv vesikaları, dönemin gazeteleri, dergileri, resmi tutanakları kullanılarak, Milli Mücadele yıllarında Erzurum-Gümüşhane-Trabzon yolunun durumu, trafiği, önemi, sorunları ve çözüm yolları ortaya konmuştur. 

The Iran-Erzurum-Trabzon transit route has come first among the factors that increase the economic and strategic value of Trabzon province almost in every period. Commercial goods coming from Iran were reaching Trabzon via Erzurum and Gümüşhane. The Russian occupation, the increase in vehicle traffic and severe winter conditions destroyed the well-being of the transit road, in the First World War. Nevertheless, the Erzurum-Trabzon highway, which was one of the 5 main routes in Anatolia in 1919, continued to be used for civil and military purposes. A significant part of the military materials sent from the Eastern Front to the Western Front was transported to Trabzon via that highway, during the years of the National Struggle. Passenger and freight transport was also intense. In those difficult years, the transit road also gave life to the places on its way. Being aware of the situation, the Government had taken various effective measures to keep the transit road running. Therefore, the transit route increased its vitality day by day and brought wealth and prosperity to every place it passed.

In this study, the Erzurum-Gümüşhane-Trabzon’s transit route’s condition, its traffic, importance, problems, and its solutions during the National Struggle years were demonstrated by using archive documents, newspapers, magazines, and official minutes of the period.Bu çalışmada, arşiv vesikaları, dönemin gazeteleri, dergileri, resmi tutanakları kullanılarak, Milli Mücadele yıllarında Erzurum-Gümüşhane-Trabzon yolunun durumu, trafiği, önemi, sorunları ve çözüm yolları ortaya konmuştur.