Gümüşhane Üniversitesi Tarihte Gümüşhane Sempozyumu, Gümüşhane, Turkey, 10 - 13 May 2011, pp.1-12
During their travels, travelers very well benefited from the friendship between Ottomans and Great Britain, having Imperial firmans however they are not as tolerant to Turkish people as they were to other Christian subjects. They always imply and condemn, insult Turkish people even though volunteer service of state servants. When W.E. Curtis arrived to Batumi where was under Russian occupation at that time says that; “.. It was decidedly pleasant to see the unveiled faces of women again, after several weeks in Mohammedan towns…. It was pleasant to escape the musty smells which are attached to every Turkish town and see healthy, clean dogs that could be touched without condemnation…”2 Show the real intend of the travelers.
yüzyılın ikinci yarısında Karadeniz Bölgesi’ni araştıran ve büyük kısmı belli misyon altında Trabzon’a gelen İngiliz seyyahlar bir şekilde ya Gümüşhane’den geçmişler yada Gümüşhane’de bulunan antik kalıntı ve eserleri incelemişlerdir. Seyyahların hatıratları incelendiğinde yoğunlaştıkları temel konunun demografik yapı, coğrafi özellikler ve Osmanlı vatandaşı Hıristiyan uluslar ile Müslüman olmakla birlikte etnik olarak Türk kimliğinden ayrı düşünülen vatandaşlar olmuştur. Seyyahların araştırma ve hatıralarının belli konulara, örneğin W. Eleroy Curtis’in Trabzon-Gümüşhane-Tahran-Tebriz kervan yoluna, Biliotti’nin Sadak antik buluntularına, Austen H. Layard’ın Gümüşhane’deki madenlere yoğunlaşmış olması tek elden görevlendirilerek Bölgeye gönderildikleri tezini güçlendirmektedir.