İstilacı Yabancı Türler Tehdidi: Teoriden Pratiğe, İzmir, Türkiye, 10 - 12 Ağustos 2022, ss.32-33
Günümüzde küreselleşmenin
etkileri ile birlikte orman ürünleri ve bitki türlerinin uluslararası ticareti
ve taşınması kolaylaşmıştır. Bu durum yabancı istilacı
türlerin de yayılmasını beraberinde getirmektedir. Türkiye’nin iki büyük kıtayı
birbirine bağlayan önemli bir geçiş merkezi konumunda bulunması, ülkemiz için
yabancı istilacı tür tehdidini arttırmaktadır. Canlı bitki ve odun emvalleriyle
taşınan önemli yabancı istilacı canlı gruplarından biri de böceklerdir. Böceklerin
taşındıkları ortama kolay adapte olması ve hızlı üreme yeteneklerinin yanı sıra
dünya üzerinde ortalama hava sıcaklıkların artması bazı önemli yabancı istilacı
böcek türlerinin yayılış alanlarını genişletmesine sebep olmaktadır. Bu çalışma
ile ülkemiz ormanlarındaki bazı önemli yabancı istilacı türlerin güncel durumu
ile ilgili bilgiler verilmesi amaçlanmıştır. Anoplophora chinensis, Corythucha
arcuata, Corythucha ciliata, Cydalima perspectalis, Dendroctonus
micans, Dryocosmus kuriphilus, Hyphantria cunea, Leptocybe invasa,
Leptoglossus occidentalis, Ips amitinus, Ips cembrae, Ips
duplicatus, Ips typographus, Ophelimus maskelli, Rhynchophorus
ferrugineus ve Ricania japonica gibi türler ülke ormanlarımızda son
50 yılda zarar yapmış önemli yabancı istilacı türlerdir. Bu çalışmada ülkemizde
son yıllarda zarar oluşturan yabancı istilacı böcek türleri değerlendirilerek, ülkemiz
için son yıllarda önemli yabancı istilacı bir tür olan Turunçgil Uzun Antenli Böceği
[Anoplophora chinensis Forster (Coleoptera: Cerambycidae)]’nin Trabzon
ilindeki yayılma durumunu detaylı incelenmiştir. Çalışmada ilgili literatür,
EPPO listesi ve Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürlüğü verileri incelenerek elde
edilen bulgular düzenlenmiştir. Anoplophora chinensis, Trabzon’da ilk
kez 2016 yılı mayıs ayında akçaağaç türlerinde belediyeye ait küçük bir
fidanlık alanda tespit edilmiştir. Kısa süre içerisinde fındık bahçelerine arız
olan tür, 2018 yılında çevredeki fındık bahçelerine arız olarak yayılışını 1082
dekara çıkarmıştır. 2019 yılında 1834 dekar, 2020 yılında ise 3565 dekar alanda
tespit edilerek yayılışını sürdürmüştür. Yapılan mücadele çalışmaları ile
yayılışının 2021 yılında 1323 dekara düştüğü tespit edilmiştir. Çalışmanın,
ülkemiz yabancı istilacı böcek türleri hakkında bilgi düzeyinin arttırılması ve
istilacı türler ile mücadele çalışmalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Today,
international trade and transportation of forest products and plant species
have become easier with the effects of globalization. This situation brings
about the spread of alien invasive species. Turkey is an important transit
center connecting two large continents that increases the threat of alien
invasive species for the country. Insects are one of the important alien
invasive living groups carried by living plants and wood materials. In addition
to the ability of insects to adapt to their environment easily and reproduce
rapidly, the increase in average air temperatures over the world causes some
important alien invasive insect species to expand their distribution areas. The
objective of this study is to analyze the current status of some important
alien invasive insect species for forests in the country. Anoplophora chinensis, Corythucha arcuata, Corythucha ciliata, Cydalima
perspectalis, Dendroctonus micans, Dryocosmus kuriphilus, Hyphantria cunea,
Leptocybe invasa, Leptoglossus occidentalis, Ips amitinus, Ips cembrae, Ips
duplicatus, Ips typographus, Ophelimus maskelli, Rhynchophorus ferrugineus
and Ricania japonica are important
alien invasive species that have damaged in the forests in the last 50 years.
In this study, alien invasive insect species that have caused damage in the
country in recent years have been evaluated and the spread of Citrus Longhorn
Beetle [Anoplophora chinensis Forster
(Coleoptera: Cerambycidae)] in Trabzon province which is an important alien
invasive species for the country in recent years was analyzed in detail. The
relevant literature, the EPPO list and the data of Trabzon Provincial
Directorate of Agriculture and Forestry were examined and the findings were analyzed
and presented. Anoplophora chinensis
was detected for the first time in a small municipal nursery in May 2016 in
maple species in Trabzon. The species, which infested the hazelnut orchards in
a short time, increased its distribution to the surrounding hazelnut orchards
to 1082 decares in 2018. It was detected in an area of 1834 decares in 2019
and 3565 decares in 2020 and continued its spread. With the controlling efforts,
the spread of this pest was decreased to 1323 decares in 2021. This study may contribute
to increase public awareness and knowledge about alien invasive insect species
and to controlling invasive insect species.