1946 GENEL SEÇİMLERİ ÖNCESİNDE CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NİN PROPAGANDA METNİ ANALİZİ “NELERİ UNUTMAMALIYIZ, NE DİYORLAR, NELERİ SÖYLEMİYORLAR”


Creative Commons License

ÇELİK F., DERELİ A. B.

1.ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER VE EĞİTİM ARAŞTIRMALARI SEMPOZYUMU (ISCER, 2017), Antalya, Türkiye, 3 - 05 Kasım 2017, ss.106-107

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.106-107
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Siyasal iletişimin ikna sürecine yönelik en önemli araçlarından birisi propagandadır. Tüm siyasi aktörler seçmenlerini ikna etmek ve davranışlarını şekillendirebilmek için propaganda yöntemlerine başvurmaktadırlar. Çok partili hayata geçiş ile birlikte Türkiye’nin siyasal yaşamına giren, en önemli ve dikkat çekici muhalefet partisi, Cumhuriyet Halk Partisi’nden (CHP) ayrılan Celal Bayar, Adnan Menderes, Mehmet Fuat Köprülü ve Refik Koraltan gibi milletvekillerinin kurduğu Demokrat Parti (DP) olmuştur. DP, kuruluşundan itibaren hızlı bir şekilde ülke genelinde teşkilatlanmaya ve örgütlenmeye başlamıştır. CHP ilk başlarda DP’nin hızla büyüyen siyasal etkisini fark edememiştir. Bu süreçte DP’nin kısa sürede halk tarafından büyük bir ilgi görmesi, CHP’lileri endişelendirmiş ve DP’nin teşkilatını daha fazla geliştirmesine zaman ve imkân tanımamak için CHP, önce belediye seçimlerini ardından da 1947’de yapılması gereken milletvekili genel seçimlerini DP’nin sert muhalefetine karşı erkene almıştır. 1946 yılında gerçekleşen genel seçim sürecinde CHP propaganda faaliyetleri ile seçmenleri etkilemeye ve yönlendirmeye çalışmıştır. 1946 Genel Seçimleri öncesinde Cumhuriyet Halk Partisi tarafından propaganda amacıyla hazırlanan “Bir Yazı: Neleri Unutmamalıyız, Ne Diyorlar, Neleri Söylemiyorlar, Sonuç” isimli propaganda metninin incelenmesini içeren bu çalışma, dönemini tarihsel ve toplumsal bakış açısıyla analiz etmeyi amaçlamaktadır. İncelemeler nicel içerik analiz yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma, 10 maddeden oluşan propaganda tekniklerinin, 8 maddeden oluşan propaganda sınıflandırmalarının ve tavsiye, vaat, eleştiri ve denetim gibi maddelerden oluşan siyasal söylem kategorilerinin kodlanmasıyla analiz edilmiştir. Bu incelemelerin yanı sıra, metin içi frekans analizi gerçekleştirilerek ön plana çıkarılan konular irdelenmiştir. İncelemeler sonucunda Cumhuriyet Halk Partisi’nin propaganda amaçları, teknikleri, söylemleri ve kullandığı yöntemler ortaya konularak siyasal propaganda açısından değerlendirilmektedir. Çalışmamız kapsamında ele alınan propaganda metninde CHP; Türk, halk, devlet, hükümet ve memleket temalarını öne çıkarmaktadır. CHP propaganda maksadıyla hazırladığı bu çalışmasında askeri, siyasi ve ekonomik propaganda yaparken dini bir propaganda yapmamaktadır. Hem yazarının belli olmaması hem de bilgilerin kaynaklarının bilinememesinden dolayı bu propaganda metni kaynağına göre kara propaganda sınıfında yer almaktadır. Ayrıca metinde yer yer propaganda yer yer DP’nin söylemelerine yönelik karşı propaganda yapılmaktadır. Metinde vatanseverlik, millet gibi kavramlar ile simgeleştirmeler yapılırken abartı, çağrışım ve genelleme yöntemleri kullanılmaktadır. Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu M. Kemal Atatürk inanılır ünlü olarak sıklıkla kullanılmaktadır. Önemle vurgulanması gereken bir başka konu ise, metinde dost ve düşman yaratılmaya çalışılmıştır. Bu propaganda metni özelinde, toplum içerisinde kutuplaşma maksatlı söylemlere yer verilmektedir. Siyasal söylem olarak propaganda metninin; devletçilik, halkçılık, milli güvenlik, eşitlik ve huzur gibi konular ekseninde şekillendirildiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: 1946 Seçimleri, Siyasal Propaganda, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrat Parti