Journal of Apitherapy and Nature, cilt.2, sa.2, ss.59-70, 2020 (Hakemli Dergi)
Arı sütü 5-15 günlük genç işçi arıların üst çene
(mandibular) ve boğaz bezlerinden
(hipofaringeal) salgılanmaktadır. Arı sütü
yüksek besin değeri ile yoğun ve süt kıvamında
bir arı ürünüdür. Kraliçe ve işçi larvaları
üzerindeki beslenme fonksiyonlarının yanı sıra,
kraliçe arıların özel fonksiyonları üzerinde de
çok önemli rolü vardır. Özellikle son 50-60
yıldır önemli biyolojik özellikleri nedeniyle arı
sütü fonksiyonel ve nutrasötik bir gıda olarak
ilaç, gıda ve kozmetik endüstrisinde
kullanılmaktadır. Çalışmalar, arı sütünün
antioksidan, antidiyabetik, antitümör, nörotrofik,
antimikrobiyal, antienflamatuar, hipotansif,
hepatoprotektif, antihiperkolesterolemik,
hipoglisemik özellikleri ve üreme sistemi ve
doğurganlık üzerine etkileri olduğunu
göstermektedir. Bu aktiviteler, arı sütünün
içerdiği majör arı sütü proteinleri, jellein ve
royalisin peptidleri ile 10-hidroksi-2-dekenoik
asit (10-HDA) gibi biyoaktif bileşenlere
atfedilir. Özellikle majör arı sütü proteinleri
(MRJPs) bal kraliçe arıların gelişiminde önemli
bir faktör olarak kabul edilir. Bu çalışmanın
amacı, arı sütünün fizikokimyasal ve biyoaktif
özellikleri ile arı sütü protein ve peptidlerinin
karakterizasyon ve fonksiyonlarını özetlemek ve
güncellemektir.
Royal jelly is secreted by the hypopharyngeal and
mandibular glands of 5-15 days worker honeybees
(Apis mellifera). Royal jelly is a thick and milky
bee product with high nutritional value. Besides
the nutritional functions on queen and worker
larvaes, it also has a very important role on the
specific functions of queen bees. Due to its
important biological properties, royal jelly has
been used in the pharmaceutical, food and
cosmetics industry especially for the last 50-60
years as a functional and nutraceutical food. The
studies have shown that royal jelly has antioxidant,
antidiabetic, antitumor, neurotrophic,
antimicrobial, anti-inflammatory, hypotensive,
hepatoprotective, antihypercholesterolemic,
hypoglycaemic properties and effects on the
reproductive system and fertility. These activities
are attributed to the bioactive components it
contains such as major royal jelly proteins
(MRJPs), jelleins and royalisin peptides and 10-
hydroxy-2-decenoic acid (10-HDA). Especially
MRJPs are considered as an important factor in the
development of queen bees. The aim of this study
is to summarize and update physicochemical and
bioactive properties of royal jelly, as well as
characterization and functions of royal jelly
proteins (RJPs) and peptides.