Tarih Okulu Dergisi, sa.37, ss.703-721, 2018 (Hakemli Dergi)
Büyük Taarruz, 26 Ağustos 1922-18 Eylül 1922 tarihleri arasında Türk ve
Yunan orduları arasında Batı Anadolu’da gerçekleşmiş önemli bir savaştır. Büyük
Taarruz sonucunda, Batı Anadolu, Türk ordusu tarafından Yunan işgalinden
kurtarılmıştı. Türk zaferi, bütün Türkiye’de ve sömürge imparatorluklarının esareti
altındaki İslam dünyasında büyük bir sevinçle karşılanmıştır. Halkının büyük çoğunluğu
Müslüman olan Ortadoğu’nun Büyük Taarruz karşısındaki tutumu ne idi? Bu sorunun
yanıtı mühimdir. Ortadoğu topraklarının çoğu, uzun yıllar Osmanlı İmparatorluğu’nun
idaresinde kalmıştı. Fakat Birinci Dünya Savaşının sonlarında, İtilaf Devletlerinin
propagandalarına kanan Ortadoğu halkının bir kısmı Osmanlı İmparatorluğu’na isyan
etmişti. Savaş sonunda İtilaf Devletleri, vaatlerini yerine getirmemişti. Ortadoğu
topraklarına özgürlük vermek yerine, o toprakları sömürgelerine kattılar. Bu gelişme,
Ortadoğu’da İtilaf Devletlerine karşı tepkiye neden olurken Türkiye’ye yönelik olumlu
algı doğurmuştu. Ortadoğu’nun Müslüman halkları, işgal edilmiş topraklarını kurtarma
mücadelesi yapan Türkiye’yi desteklemişlerdi. Büyük Taarruz sürecinde Türklere nakdi
ve ayni yardımlar yapmışlar, Camilerde Türklerin kesin zaferleri için dualar etmişlerdi.
Türklerin zaferiyle birlikte İran, Suriye, Mısır, Beyrut, Kıbrıs ve Irak gibi Ortadoğu
coğrafyasında çok sayıda zafer mitingleri yapılmış, TBMM’ye tebrik telgrafları
çekilmişti.
Bu çalışmada arşiv vesikaları, Türk basını ve zabıt cerideleri kullanılarak
Büyük Taarruz zaferinin Ortadoğu’daki etkileri ortaya konmaya çalışılacaktır.
In this study will be try to be enlightened reflections of the Great Attack in the
Middle East by utilizing the state archival documents, the newspaper and the minutes of
the first Turkish Grand National Assembly.The Great Attack is an important war took place between the Turkish and
Greek armies in the western Anatolia on from August 26 to September 18, 1922. As a
result of the Great Attack, the Western Anatolia was liberated from Greek occupation
by the Turkish Army. The Turkish Victory was joyfully welcomed in the whole of
Turkey and the other Islam World being bondage under the colonial empires. What was
the attitude of the Middle East being the majority of people were Muslim the process of
Great Attack? The answer to this question is important. Most of the Middle East lands
remained under the administration of the Ottoman Empire for many years. But a part of
the Middle Eastern peoples rebelled against the Ottoman Empire with the propaganda of
the Allies at the end of the First World War. The Allies didn’t fulfil their promises at the
end of the war. They add their colonial territories instead of giving freedom to the
people of the Middle East. This development was the Middle East had a positive
perception towards Turkey while causing reaction against the Allied forces. Muslim
peoples of the Middle East supported Turkey fighting to liberate the occupied
territories. They done cash(nakdi) and in-kind(ayni) assistance to the Turks and prayed
in mosques for the final victory of the Turks. Many victory rallies were made in the
geographies of the Middle East such as Iran, Syria, Egypt, Beirut, Cyprus, and Iraq with
the victory of the Turks and taken congratulatory telegrams from these places to
TBMM.