Akademik Veri Yönetim Sistemi
IX. Deneysel-Bilişsel Psikoloji Sempozyumu Koç Üniversitesi, İstanbul, Türkiye, 11 - 12 Eylül 2025, ss.16, (Özet Bildiri)
Topluluk önünde konuşma görevler, anksyete ve sosyal değerlendrme stresn tetklemek amacıyla sıklıkla anksyojenk laboratuvar paradgmaları olarak kullanılmaktadır. Sosyal anksyetes yüksek breylern sosyal değerlendrmeye maruz kaldıkları durumlarda daha yoğun anksyete yaşadıkları ve bu süreçte deneymlenen anksyetenn yanı sıra lgl teork değşkenlern sosyal anksyetenn öneml yordayıcıları olduğu lteratürde gösterlmştr. Bu çalışmada, fotogerçekç br sanal gerçeklk (VR) paradgması gelştrlmş ve klnk olmayan br örneklemde anksyojenk br laboratuvar protokolü olarak potansyel değerlendrlmştr. Paradgmada sosyal anksyetenn yordayıcı değşkenler olarak özbldrm yoluyla elde edlen genel ve sosyal anksyete eğlm, sosyal performans değerlendrmeler, rumnasyon ve sanal ortamda deneymlenen mmersyon ncelenmştr. Sosyal değerlendrmeye yönelk tehddn sosyal anksyete bozukluğu açısından klnk önem göz önüne alınarak, sosyal anksyetenn genel anksyete eğlmnden (GAD) farklı olarak VR paradgmasındak anksyete tepklern anlamlı bçmde yordayıp yordamadığı analz edlmştr. Ayrıca, fotogerçekç sanal topluluk önünde konuşma paradgmasının, daha sonra gerçekleştrlen yüz yüze topluluk önünde konuşma görevnde br maruz kalma (exposure) mekanzması olarak şleyp şlemedğ araştırılmıştır. Elde edlen bulgular, sanal zleyc önünde performans serglemek le boş br sanal ortamda performans serglemek arasında anksyete düzeyler bakımından anlamlı fark bulunmadığını ortaya koymuştur. Bununla brlkte, sanal paradgmamızın sosyal anksyete le lşksne dar, genel anksyeteye kıyasla daha güçlü kanıtlar sunduğu gözlemlenmştr. Bu sonuçlar, fotogerçekç 360 derece VR teknolojsnn sosyal anksyete alanındak laboratuvar araştırmalarında teork ve deneysel açıdan değerl br araç olduğunu desteklemektedr.