Akademik Veri Yönetim Sistemi
II. Uluslararası Karadeniz Tarihi Sempozyumu , Trabzon, Türkiye, 6 - 07 Haziran 2024, ss.21-22
1914 yılında Trabzon’da dünyaya gelen Osman Turan, 1935 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin Ortaçağ Tarihi Kürsüsü’ne kaydolmuştur. Buradaki mezuniyetinden sonra aynı kürsüde asistanlığa intisap etmiş ve Ord. Prof. Mehmed Fuad Köprülü’nün öğrencilerinden biri olmuştur. Bu süreç Osman Turan için bir dönüm noktası teşkil etmiştir. Zira Türk Tarih Kurumu’nun kurulmasıyla Türkiye’de milli bir tarihin inşası meselesi gündeme gelmiştir. Bu bağlamda Türkiye’de tarih araştırmacılığını bilimsel ve metodolojik bir zemine kavuşturmak isteyen Köprülü, bir yandan eserler kaleme alırken diğer yandan öğrencilerini Türk tarihinin ihmal edilmiş çalışma sahalarına yönlendirmiştir. Bu hususta Osman Turan da Selçuklu Türkiye’sine dair araştırmalarına başlamıştır. Oldukça velud bir kalem olan Turan, ortaya koyduğu çalışmalarıyla bilim dünyasının ilgisine mazhar olmuştur. Farsça ve Arapça’nın yanı sıra Fransızca’ya da hâkim olması hasebiyle sadece kaynaklardaki bilgileri aktarmakla kalmamış aynı zamanda akıcı ve ikna edici üslubuyla yeni görüşler de ileri sürmüştür. Sahip olduğu bu hasletler nedeniyle şöhretini oldukça artan Turan, başta Köprülü olmak üzere Claude Cahen ve İrene Mélikoff gibi muhtelif âlimler tarafından takdirle karşılanmış ve zamanla Selçuklu tarihinde bir otorite hâline gelmiştir. Bu çalışma Osman Turan’ın hayatı ve eserlerini merkeze alarak oldukça meşakkatli ve girift birçok konuyu bünyesinde barındıran mezkûr sürecin nasıl gerçekleştiğini bazı dönüm noktalarına temas ederek açıklamayı amaçlamaktadır.
Anahtar Sözcük: Osman Turan, Selçuklular, Türkiye, İslâmiyet