Prehistorik Dönem Kültürlerinin Tanımlanmasında Seramik Kapların Rolü


ÇALIŞKAN AKGÜL H.

Uluslararası Kültür Sanat ve Toplum Sempozyumu, Van, Türkiye, 18 - 20 Ekim 2018, ss.1-10

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Van
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1-10
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kil, insanoğlunun hayatına girdiği dönemden itibaren geniş bir kullanım alanına sahip olmuştur. Kilin en sık kullanım alanı çanak çömlek yapımıdır. Bu beraberinde yapım/üretim teknolojilerinin gelişmesini de getirmiştir. Dolayısıyla çanak çömlek buluntu grupları, Prehistorik dönem kültürlerinin tanımlanması ve incelenmesinde birincil maddesel kültür grubunu oluşturmaktadır. Birincil olmasında arkeolojik çalışmalarda saptanan buluntular arasında en büyük yüzdeye sahip olmasının da payı vardır. Erken dönem çalışmalarda çoğunlukla tipolojik yönden ele alınan seramik kaplar günümüzde fiziksel, kimyasal, yapısal, fonksiyonel ve teknolojik yönlerden de incelenmektedir.

Belli bir çanak çömlek grubunu kullanan topluluk ya da toplumlar için arkeolojide “kültür” kavramı kullanılır. Tanımlanan kültürün oluşumu, gelişimi, yayılımı ve tarih sahnesinden çekilmesinin birincil göstergesi olarak sunulan söz konusu buluntular kanıt niteliğine sahiptir.

Bu araştırmada prehistorik dönem seramik kap grupları ile kültürel kimlik arasında bir ilişki olup olmadığı ele alınacaktır. Araştırma kapsamında belirlenen üç örnek bölge sahip oldukları verinin niteliğine göre ve kronolojik bir sıradüzende tartışılacaktır.

Clay has been used commonly since neolithic age. The most common use of clay is pottery production, inevitably followed by developement of producing technologies. Consequently ceramic vessels stand as the major cultural objects in identifying prehistoric cultures. Another reason for this is that the greatest percantage of the findings which are obtained from archaeological excavations belong to the ceramic vessels. In earlier studies ceramic vessels have been analyzed almost solely in terms of typology. Today these findings are examined by means of morphology, chemical structure, function and technology.

The term of “culture” is used for the communities/societies who utilize a certain group of ware. Aforementioned findings which are suggested as the primary indicators for formation, developement, extension and vanishing of a culture are also considered as the evidence of a culture’s life span.

Aim of this study is whether there is a connection between prehistoric ceramic vessels and the cultural identity. Three pilot regions are focused on according to the quality of the data in a chronological method.