Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tarih Boyunca Anadolu ve Gürcistan İlişkileri Sempozyumu, Erzurum, Türkiye, 26 - 28 Ekim 2018, ss.489-511
Barınma sosyal bir varlık olan insan için en temel ihtiyaçtır. Çevresine uyum sağlayan, doğaya karşı zorlukları aşmak zorunda olan ve hayatta kalmak için tabiatı yenen bir varlık olan insanoğlu, yüzyıllardır ailesi ile birlikte yaşayabileceği, bütün yönlerden korunmuş bir ortam hazırlamaya çalışmıştır ve yaşadığı fi ziksel çevreyi değiştirerek barınağını da sahip olduğu çevre ve kültür ortamına göre şekillendirmiştir. Kültür, inanç, gelenek ve göreneklerin yanı sıra doğal şartlar ve ihtiyaçlar da mimariyi etkilemiştir. Özellikle evlerin şekillenmesinde malzeme ve iklim en önemli etmenler olarak karşımıza çıkmaktadır. Anadolu’nun doğal verileri, yapının biçimini ve uygulamalarını doğrudan etkilemiştir. Uzundere'de bulunan evler de bölgenin karakteristik özelliklerine, geleneklere, malzemeye ve sosyal yaşam çevresine göre şekillendirilmiştir. Bu çalışmada sadece tescilli üç ev incelenmiştir. Fakat Uzundere'nin ilçe merkezinde ve köy yerleşimlerinde bölgesel karaktere uygun birçok ev bulunması genel özelliklerin tespit edilmesine yardımcı olmuştur. Çevre ilçelere göre farklılıkların gözlendiği Uzundere Evleri, Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu Evleri arasında geçiş özelliği gösterir niteliktedir. Bu evler, plan ve mekânların düzenlenişi açısından fonksiyonel “Türk Evi” özelliklerinin tamamını yansıtmaktadır. Anadolu evlerinde görülen odaların işlevselliği, yapı elemanlarının eksiksiz kullanımı ve fonksiyonel dizayn esası ile yerleştirilen iç mimari elemanları Doğu Anadolu, özellikle de tandırevinin kullanımı ile Erzurum evlerine de benzemektedir. Buna rağmen evlerin şekillenmesinde etkili olan arazi koşuları, iklim ve malzeme Doğu Karadeniz Bölgesi evleri ile örtüşen özellikler göstermektedir.
Sheltering is the most basic need of human being who is a social being. Human beings, who accommodate themselves to their environment and have to struggle with and overcome the nature in order to survive, have strived for an environment sheltered in all respects that they can live with their families for centuries. They have also shaped their shelter according to the cultural and environmental atmosphere they have by changing the physical environment they have. Natural conditions and needs as well as culture, faith and customs have also affected the architecture. Equipment and climate are considered as the most signifi cant elements in shaping the houses most particularly. The natural data of Anatolia has directly affected the style and the application of construction. The houses located in Uzundere have been constructed according to the characteristics, customs, equipment and environment of social life of the district. In this study, three houses from the district have been described since the constructions that are registered are investigated. Nonetheless, the determination of the general characteristics has been easy since there are a quite number of houses, which are suitable for the regional characteristics of the houses in the center of the town of Uzundere and its villages. Uzundere houses, which have some differences when compared to the houses located in the towns nearby, have a transition quality between the houses in Eastern Black Sea Houses and Eastern Anatolia Houses. These houses represent all the features of functional ‘Turkish Houses’ in terms of refl ecting the plans and organizing the locations. They look like Eastern Anatolia houses regarding the functionality of the rooms observed in Anatolian houses, the complete use of constructional components, interior architectural components positioned with the functional design basic. They also look like Erzurum houses in relation with the use of tandoor house in particular. However, they represent some overlapping features with the Eastern Black Sea Houses regarding the fi eld conditions, climate and equipment which have profound effects on shaping the houses.