ICONDATA, İstanbul, Türkiye, 4 - 06 Haziran 2021, ss.280-288
Günümüzde işletmelerin tedarik zinciri ağını verimli ve hızlı cevap verebilir şekilde
tasarlamaları rekabet avantajı sağlamaları açısından oldukça önemlidir. Tedarik zinciri
ağında bu özellikleri sağlayabilmek içinse birçok strateji kullanılmaktadır. Bu stratejilerden
birisi de yalın üretim sisteminin bir parçası olan “Tam Zamanında (Just-in-Time)”
yaklaşımıdır. Çoğunlukla üretim faaliyetlerinde kullanılan Tam Zamanında yaklaşımı, tedarik
zincirinde “Tam Zamanında Teslimat” olarak benimsenmektedir. Tam Zamanında Teslimatta
önemli olan tedarik zinciri içinde fazla maliyet oluşturmadan istenilen kalitedeki ürününün,
doğru müşteriye istenilen zamanda ulaştırılmasını sağlamaktır. Bu çalışmada da farklı
kalitedeki hammaddelerden elde edilen ürünlerin tam zamanında teslimatını
gerçekleştirecek bir tedarik zinciri ağının tasarımı yapılmaktadır. Bu amaçla çok aşamalı
karma tamsayılı matematiksel model oluşturulmuş ve GAMS paket programı kullanılarak
çözümlenmiştir. Modelde kullanılan veri setinin dağılımını belirlemek için veri analizleri
gerçekleştirilmiştir. Ayrıca büyük veri setlerinde hızlı ve kolay uygulanabilen K-Ortalamalar
Algoritması kullanılarak perakendeciler birbirlerine olan uzaklıklarına ve talep miktarlarına
göre kümelendirilmiştir. Bu analizde amaç elde edilen kümelerin kendi içinde
benzerliklerinin maksimum, diğer kümelere olan benzerliklerinin ise minimum yapılmasıdır.
Yapılan kümelendirme analizi sonucunda ise belirlenen dağıtım merkezi yerleri
matematiksel modelin sonuçları ile karşılaştırılarak modelin etkinliği ölçülmektedir.