Akademik Veri Yönetim Sistemi
Farabi Tıp Dergisi, cilt.1, sa.1, ss.21-26, 2022 (Hakemli Dergi)
Hormesis, düşük dozda potansiyel olarak zararlı bir stres etkenine
maruz kalmanın, hücrenin sonraki stresi daha iyi tolere etmesini
sağlayan adaptif değişiklikleri teşvik eden bir süreçtir. Mitohormesis
ise, azaltılmış miktarda mitokondriyal stresin indüklenmesinin bir
hücre, doku veya organizma içinde sağlık ve canlılıkta bir artışa yol
açan biyolojik koruyucu bir yanıtı tanımlamak için kullanılan bir
terim olarak karışımıza çıkmaktadır. Potansiyel olarak zarar verici
bir uyaran tarafından aktive edilen mitokondriyal stres yanıtı için,
mitonükleer iletişim olarak bilinen çekirdek ile koordineli bir
iletişim gerektirir. Mitokondrideki hormetik yanıtın neden olduğu bu
iletişim, reaktif oksijen türleri (ROS), mitokondriyal metabolitler,
proteotoksik sinyaller ve mitokinlerin salınımı gibi çeşitli sinyaller
aracılığıyla meydana gelir. Bu paradigmada, çeşitli uyaranlardan
herhangi biri tarafından tetiklenen hafif mitokondriyal stres, geniş ve
çeşitli bir sitozolik ve nükleer tepki ile sonuçlanır. Bu koruyucu
mekanizmayı aktive etmek için çoklu aracılar ve stres sinyalleri
önerilmiş olsa da, mitohormesisin faydalı sonuçları büyük olasılıkla
mitokondriyal ROS'taki bir artıştan dolayı meydana gelmektedir.
Mitohormetik yanıtın aktive edilmesinin solucanlardan memelilere
kadar farklı hayvan modellerinde yaşam süresini uzattığı
belirtilmiştir. Ayrıca mitohormesis, özellikle metabolizmayı ve
bağışıklık sistemini geliştirerek organizmanın sağlığına da katkıda
bulunmaktadır.