Biyofilik Tasarımın Kent Ölçeğinde İrdelenmesi: Ludwigsburg Örneği


Creative Commons License

Tavşan F., Yanılmaz Z.

Çağdaş Mimarlık Araştırmaları: Tarih ve Doğa , Yıldız AKSOY,Efe DUYAN, Editör, DAKAM YAYINLARI, İstanbul, ss.66-86, 2021

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2021
  • Yayınevi: DAKAM YAYINLARI
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Sayfa Sayıları: ss.66-86
  • Editörler: Yıldız AKSOY,Efe DUYAN, Editör
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çağımızın en büyük problemlerinden olan küresel ısınma, çevre kirliliği ve bunlara bağlı olarak yaşanan iklim krizi gibi çevresel sorunlar kentlerde birtakım önlemler almayı gerektirmiştir. Doğada var olan tüm canlıların sağlığı ve konforu için doğa temelli bir kentsel tasarım anlayışı gündeme gelmiştir. Bu bağlamda biyofilik tasarım kavramı ortaya çıkmış ve konuya ilişkin tasarım kriterleri geliştirilmiştir. Biyofilik şehircilik uygulamalarını temel alan bu çalışmada amaç, Ludwigsburg kentindeki biyofili odaklı kentsel tasarım yaklaşımlarının nasıl ele alındığını incelemek ve ülkemizde yapılması planlanan uygulamalara örnek teşkil edecek stratejileri belirlemektir. Çalışma alanı olarak Ludwigsburg kentinin seçilme nedeni, Avrupa Yeşil Yaprak Ödülü’ne aday kentlerden biri olmasıdır. Bu anlamda Ludwigsburg kentindeki biyofilik uygulamalar; yeşil alanlar, erişilebilirlik, hava kalitesi, enerji, topografyanın etkin kullanımı ve çevre bilincinin geliştirilmesine yönelik etkinlikler başlıkları altında değerlendirilmiştir. Bu başlıkların belirlenmesi sürecinde Ludwigsburg kenti materyal olarak kullanılmıştır. Araştırmanın yöntemi, kentsel gözlem ve literatür taramasına dayanmaktadır. Bu kapsamda yapılan literatür taraması ile biyofili terimi, biyofilik tasarım ve biyofilik şehircilik gibi kavramsal bilgiler ışığında konunun önemine değinilmiştir. Kentteki biyofilik şehircilik yansımaları ise yerinde gözlem yapılarak tespit edilmiştir. Kentte yeşil alanlar başlığı altında tespit edilen uygulamalar; yeşil alan miktarının arttırılmasına yönelik faaliyetler, herkesin erişebileceği ve aktif olarak kullanabileceği yeşil alan tasarımları, yerleşim yerlerinin yeşil alanla çevrelenmesi, hayvan ve bitki popülasyonunu arttıran yeşil alan tasarımları, ‘Yeşil Mahalle’ birliğinin kurulması, ‘Yeşil Kuşak’ projesinin başlatılmasıdır. Erişilebilirliğe ilişkin yapılan düzenlemeler; yürüyüş ve bisiklet yolları ile herkes için erişimin sağlanması, gelişmiş toplu taşıma ağları ile kentin her noktasına ulaşımın sağlanması ve erişilebilirliğe ilişkin uygulamaların evrensel tasarım ilkeleri doğrultusunda planlanmasıdır. Hava kalitesi başlığı altında; motorlu araç kullanımının azaltılmasına yönelik faaliyetler, bisiklet ve yürüyüş yollarının tasarlanması, okullara erişimde ‘Ayaklı Otobüs’ projesinin başlatılması, kent içinde elektrikli mobilet ve elektrikli araç kullanımının teşvik edilmesi gibi uygulamalar tespit edilmiştir. Enerjiye yönelik geliştirilen stratejiler ise; ‘İklim ve Enerji’ master planının oluşturulması, fotovoltaik sistemlerin kurulumunun zorunlu hale getirilmesi ve bunun için gerekli alt yapının oluşturulması, 14.800 m²’lik bir fotovoltaik tarlanın kurulması, yeşil çatı uygulamalarının teşvik edilmesidir. Topografyanın etkin kullanımı kapsamında; az katlı ve topografyayla uyumlu bina tasarımlarının yapılması ve toporafyanın iyileştirilmesine yönelik faaliyetler düzenlenmektedir. Çevre bilincinin geliştirilmesine yönelik etkinlikler çerçevesinde ise; ziyaretçiler için doğa gezileri ve etkinlikleri, nehir boyunca bisiklet ve gemi turları, öğrenciler için doğa ve keşif gezileri düzenlenmektedir. Bu değerlendirmeler doğrultusunda, Ludwigsburg kentinde doğayı temel alan, insan konforunun yanı sıra bitki ve hayvan popülasyonlarını da geliştirmeyi hedefleyen bütüncül bir biyofilik şehircilik yaklaşımının benimsendiği tespit edilmiştir.