Akademik Veri Yönetim Sistemi
KARADENİZ İNCELEMELERİ DERGİSİ, cilt.-, sa.23, ss.107-142, 2017 (Hakemli Dergi)
Türk Milli Mücadelesi yıllarında Gümüşhane’de özellikle Torul’da önemli
miktarda Rum nüfus yaşamaktaydı. Bununla beraber Rum nüfusu Torul da dahil
Gümüşhane’nin hiçbir yerinde çoğunlukta değildi. O yıllarda Karadeniz
bölgesinde, Pontus devleti kurmak amacıyla bölücü Rumlar genel bir isyan
başlatmışlardı. Kurmayı düşündükleri Pontus Devletine Gümüşhane’yi de dâhil
etmişlerdi. Pontusçular önce teşkilatlarını kurdular, ardından tedhiş hareketlerine
başladılar. Fakat alınan etkili tedbirler sayesinde Gümüş-hane’deki Pontus hareketi
etkisiz hale getirilmiştir. Bu çalışmada arşiv vesikaları, devrin basını, resmi
tutanaklar, hatıralar ve araştırma eserler kullanılarak Gümüşhane’de Rum nüfusu,
Pontusçuluğun tesisi, Rum çetelerin tedhiş hareketleri, Türk Hükümetinin Pontus
hareketiyle mücadelesi incelenecektir.
A large number of the Pontic Greeks population lived at the Torul district of
Gümüşhane in the years of the Turkish National Struggle. However, the figures
pertaining to the Pontic Greek population was not higher than that of the Turks
anywhere in Gümüşhane including Torul. In those years, the Pontic Greeks launched
a general rebellion in the Black Sea region to establish the Pontus state. They claimed
Gümüşhane and included it in their imaginary Pontus State, which they thought to
establish. The Pontic Greeks first set up armed organizations and then began their
terrorist acts. However, the Pontus movement was soon passivised thanks to the
effective measures taken in Gümüşhane.
This study, with references to the archive documents, the newspapers, official
minutes, memories, research Works, examines the Pontic Greek population at the
time, establishment of the Pontus armed organizations, activities of pontus bands and
Turkish government’s struggle with the Pontus movement in Gümüşhane.