Balıkçı Gemilerinde Çatışma Kazalarının İnsan Faktörleri Analiz ve Sınıflandırma Sistemi (HFACS) ile İncelenmesi


Yıldırım U., Başar E.

Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, cilt.11, sa.2, ss.203-219, 2019 (Hakemli Dergi)

Özet

Dünya balıkçılık sektöründeki toplam istihdam yaklaşık 60 milyon insana ve balıkçı teknelerinin sayısı 4,6 milyona ulaşmıştır. Bu devasa endüstrinin sürdürülebilirliği için emniyet son derece önemlidir. Bu çalışmada balıkçı tekneleri ve ticari gemiler arasında gerçekleşmiş çatışma kazaları irdelenerek emniyetin geliştirilmesine katkı sağlanmaya çalışılmış, balıkçı gemileri için kaza nedenlerinin belirlenmesi ve sınıflandırılması yapılmıştır. Literatürde birçok alanda uygulanmakta olan İnsan Faktörleri Analiz ve Sınıflandırma Sistemi (HFACS) çalışmanın metodolojisi olarak seçilmiştir. Dış faktörler, kurumsal etkiler, emniyetsiz yönetim, emniyetsiz eylemi hazırlayan alt nedenler ve emniyetsiz eylemler alt başlıklarından oluşan bu yöntem ile kaza nedenleri kategorize edilebilmektedir. Çalışmada balıkçı teknesi ve diğer gemi türleri arasında gerçekleşmiş 45 adet çatışma kazasının raporu incelenerek kaza nedenleri elde edilmiştir. İncelenen raporlar uluslararası boyutta kaza araştırması yapan kurum ve kuruluşlarının hazırlamış ve yayınlamış olduğu resmi raporlardır. Kaza nedenleri sınıflandırıldığında ihlaller, karar hataları, köprü üstü kaynak yönetimi eksiklikleri, yönetimin ihlalleri, uygunsuz iş planlaması ve fiziksel çevrenin balıkçı gemileri için çatışma kazalarında en önemli faktörler olduğu tespit edilmiştir.