Göç Dergisi, cilt.7, sa.1, ss.55-76, 2020 (Hakemli Dergi)
Luis Valdez, tarım işçilerinden oluşturduğu tiyatrosunun temellerini Chicano kültürünü referans alan üç sacayağı üzerine kurmuştur: daha çok politik içerik taşıyan doğaçlama kısa oyun anlamına gelen actos, Maya ve Aztek mitoloji ve efsanelerini yansıtan mitos ve de oyuna müzik, şarkı ve dans yorumu getiren corridos. Bir Chicano kimliği yaratıp, Chicanoların öz kültürleri ile bugünkü yaşamlarını içselleştirebilmeleri Valdez’in oyunlarında yer alan temaların en çok öne çıkanlarından birisidir. Bu makalede, Valdez’in, Zoot Suit, Bandido! ve I Don’t Have to Show You No Stinking Badges! isimli seçilmiş üç oyunu ele alınmıştır. Bu oyunların incelenme nedeni, her birinin bir yandan toplumdaki Chicano önyargısını hicvederken, diğer yandan oluşturulmaya çalışılan Chicano kimliğinin şekillenmesine yardımcı olmasıdır. Bu amaç doğrultusunda Valdez’in neredeyse tüm oyunlarında, en az ana karakter kadar sahnede varlığına işaret edilen Chicano olmak “düşünce”sinin, “eylem”e dönüşümündeki süreç irdelenmektedir. Hâlihazırda var olan Chicano kimliğinin ve Chicano topluluğunun varlığını reddeden kesime tanıtılması halinde “varlık,” bir olgu olmaktan çıkıp bir eyleme yani “olay”a dönüşür. Bu bağlamda, tiyatro okuruna/izleyicisine, Chicano Tiyatrosu’nun Amerikan Tiyatrosundaki yerini özellikle sosyokültürel ve politik mesajlarla göstermeye çalışıldığı gözlemlenmektedir.