MINERALOGY, GEOCHEMISTRY AND ECONOMIC POTENTIAL OF HYDROTHERMAL ALTERATION IN TEPEKÖY VOLCANITES, NİĞDE, CENTRAL ANATOLIA, TURKEY


LERMİ A., SÖNMEZ M., AYDIN F.

Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, vol.7, no.3, pp.1124-1129, 2018 (Peer-Reviewed Journal) identifier

Abstract

Andesite, basalt and their pyroclastic deposits are widespread around Tepeköy. The volcanic rocks are predominantly andesitic and rarely basaltic in composition. Alteration developed near around volcanic eruption center and along the fault zones. Quartz, sericite, chlorite, epidote and carbonate minerals are the dominant alteration minerals. Based on the results of geochemical analysis (XRF and ICP-MS), the volcanic rocks outcropping in the region have medium- to high-K calc-alkaline character. The mass and net mass change calculations indicate that 25.2 % volume increase in the altered zones mainly due to addition of K (9,93 g), P (0,46 g), Mg (16,74 g), Al, S, small amount of Si (5,89 g), and ore-forming elements. The presence of silicification, kaolinization and sulfate minerals such as alunite-jarosite in the extremely altered fault and fracture zones indicates that a hydrothermal system works in the region. Also, Ba, Sr, Pb, Bi and As enrichments in the extremely altered zones support the existence of the hydrothermal system. The system has led to the formation of clay beds, which can have economic potential due to intense hydrothermal alteration occurring in pyroclastic deposits.
Tepeköy civarında andezit, bazalt ve bunların piroklastik çökelleri yaygın olarak gözlenir. Volkanik kayaçlarbaskın olarak andezitik, nadiren de bazaltik bileşimlidir. Hidrotermal alterasyon volkan çıkış merkezi yakın civarıve fay zonlarına bağlı olarak gelişmiştir. Kuvars, serizit, klorit, kaolen, jarosit, alunit, natroalunit, hematit velimonit mineralleri yaygın olan alterasyon mineralleridir. Jeokimyasal analiz ( XRF ve ICP-MS) sonuçlarına göre,bölgede yüzeyleyen volkanik kayaçlar orta-yüksek potasyum içerikli olup, kalk-alkalen karakterlidirler. Kütle venet kütle değişim hesapları, başlıca K (9,93 g), P (0,46 g), Mg (16,74 g), kısmen Al, S az miktarda Si (5,89 g) vecevher oluşturan elementlerin ilavesine bağlı olarak yan kayaçlarda % 25.20’lık net bir kütle artışını göstermiştir.Fay ve kırık zonlarında aşırı derecede kaolenleşme, silisleşme, alunit/jarosit gibi sülfat minerallerinin varlığıbölgede hidrotermal bir sistemin çalıştığını işaret etmektedir. Ayrıca, Ba, Sr, Pb, Bi ve As gibi metallerin aşırıaltere zonlarda zenginleşmiş olmaları, hidrotermal bir sistemin varlığını destekler niteliktedir. Diğer yandansistem, bölgede kalitesini olumsuz yönde etkileyen yüksek silis, hematit-limonit gibi demir mineralleri ve jarositalunit gibi sülfat mineralleri içermelerine karşın ekonomik potansiyele sahip olabilecek kil yataklarının oluşumunusağlamıştır.