Research Information System
Kentsel ve Yapılı Çevrede Çocuk Araştırmaları Dergisi - J-CUBE, vol.1, no.1, pp.3-16, 2025 (Peer-Reviewed Journal)
Abstract
This study aims to examine children's urban spatial perceptions within the framework of Lynch's imageable elements (paths, landmarks, nodes, districts, and edges) and to evaluate their perceptual preferences and hierarchies. Through surveys and mental mapping activities conducted with 256 students aged 10–12 in the Ortahisar District of Trabzon Province, the ranking of children's perceptual preferences for elements such as paths, landmarks, nodes, districts, and edges was analyzed. The findings reveal that landmarks and nodes prominently stand out in children's spatial perceptions. In contrast, the less frequent representation of edges and paths indicates relatively weak perception of these elements. Additionally, gender differences were found to influence children's perceptual preferences. While female participants emphasized landmarks and nodes more, male participants gave more importance to district-related elements. The results demonstrate that children focus more on landmarks and nodes in spatial perception but exhibit notable differences in ranking imageable elements compared to Lynch's perceptual model. Gender differences also play a significant role in shaping spatial perceptions among children. According to Lynch's perception model, it is concluded that the way adults perceive imaginary elements and the order in children's perception of space are not compatible.
Keywords: Children; Space; Lynch; Image; Perception
Özet
Bu çalışma, çocukların kentsel mekân algılarını Lynch'in imgesel elemanları (yollar, işaret öğeleri, düğüm noktaları, bölgeler ve sınırlar) çerçevesinde inceleyerek, algısal tercihlerin ve hiyerarşinin değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Trabzon İli Ortahisar İlçesinde, 10-12 yaş grubundaki 256 öğrenciyle yapılan anket ve zihinsel haritalama çalışmalarıyla, çocukların yollar, işaret öğeleri, düğüm noktaları, bölgeler ve sınırlar gibi imgesel elemanlara olan algısal tercihlerinin sıralaması analiz edilmiştir.
Bulgular, çocukların algısında işaret öğeleri ve düğüm noktalarının belirgin bir şekilde öne çıktığını göstermektedir. Buna karşılık, sınır ve izler kategorilerinin daha az temsil edilmesi, bu elemanlara yönelik algının görece zayıf olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca, cinsiyet farklılıklarının çocukların algısal tercihlerinde etkili olduğu tespit edilmektedir. Kız çocukları işaret öğelerine ve düğüm noktalarına daha fazla vurgu yaparken, erkek çocuklar bölgesel unsurlara ağırlık vermektedir.
Sonuçlar, mekân algısında çocukların işaret öğeleri ve düğüm noktalarına daha fazla odaklandığını ancak imgesel elemanları sıralamada Lynch'in algı modeli ile belirgin farklılıklar gösterdiğini ortaya koymaktadır. Çocukların mekân algısında cinsiyet farkının da önemli bir rol oynadığı görülmektedir. Lynch'in algı modeline göre yetişkinlerin imgesel elemanları algılama biçimi ile çocukların mekân algılarındaki sıralamanın uyumlu olmadığı sonucuna varılmaktadır.
Anahtar Sözcükler: Çocuk; Mekân; Lynch; İmge; Algı