Akademik Veri Yönetim Sistemi
6. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Kongresi, Trabzon, Türkiye, 18 - 21 Ekim 2023, ss.132-133
Dünyanın gelişmekte olan ekonomilerini içeren BRICS grubu (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika), son yıllarda birçok aktörün ilgisini çekmeyi başarmıştır. Milenyumun başlamasıyla birlikte küresel ekonomik kalkınmanın başat güçleri olarak değerlendirilmeye başlanan BRICS, uluslararası arenadaki etkileri, demografik özellikleri ve zengin doğal kaynakları sayesinde sürekli gündemde kalmıştır. Bu hususiyetleri nedeniyle Arjantin, Türkiye, İran, Kazakistan, Mısır, Nijerya, Endonezya, Cezayir ve Bangladeş gibi birçok ülke, BRICS’e üye olabilmek için isteklerini beyan etmişlerdir. Hatırlanacağı üzere, 2009 yılında BRIC akronimi altında çalışmalarına başlayan bu grup, 2010 yılında Güney Afrika’nın gruba üye olmasıyla genişlemesini başlatmıştır. Ancak günümüze kadar ikinci genişlemeye yönelik herhangi bir resmi adım atılmamasına rağmen bu söylemler güncelliğini korumuştur. BRICS ülkeleri çatışma çözümü, barışı koruma, yasadışı uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele, ekonomi reformları, engelsiz ticaret için elverişli koşulların yaratılması, göç, iklim değişikliği, enerji ve gıda güvenliği, çevre, sağlık, yoksulluk ve sosyal eşitsizlikle mücadele konularında iş birliği yaparak, küresel sorunlara karşı ortak çözümler üretmeyi hedeflemişlerdir. Bu çerçevede, kapsamlı bir içeriğe sahip olduğu anlaşılan BRICS’in olası genişlemesi, grup üyeleri arasında farklı bakış açılarından dolayı birtakım anlaşmazlıkları beraberinde getirebileceği düşünülmüştür. Özellikle Çin, BRICS’in genişlemesini savunarak, üyelik mekanizmasının çalıştırılması gerektiğini vurgularken, diğer üyelerin genişleme konusunda daha çekimser davranması ve temkinli yaklaşması bir önceki ifade edilenleri kanıtlamıştır. Bu nedenle BRICS, genişlemeye önem verirken, aynı zamanda seçici olmaya ve grubun nüfus, ekonomi, doğal kaynaklar ve uluslararası sistemdeki konumu açısından eş değer olabilecek ülkelere yönelmeyi amaçlamıştır. BRICS ülkeleri, bu kriterler doğrultusunda Latin Amerika’dan ikinci bir ülkeye, Arjantin’e odaklanmışlardır. Soğuk Savaş sonrası ekonomik ve politik yükselişi sayesinde hem kıtada hem de uluslararası sistemde dikkat çekmeye başlayan Arjantin’in BRICS’e üyeliği tartışılır hale gelmiştir. Bu doğrultuda gruba üye olma isteğini sürekli vurgulayan ve önemli girişimlerde bulunan Arjantin, BRICS ülkeleriyle yakın ilişkiler geliştirerek, stratejik ortaklıklar ilan etmiştir. Ayrıca sürekli artan nüfusa, zengin doğal kaynaklara ve büyüyen ekonomiye sahip olan Arjantin, bazı BRICS Zirvelerine gözlemci olarak katılarak, başta Dışişleri Bakanları toplantıları olmak üzere çeşitli görüşmelerde üyelik durumunun tartışılmasına zemin hazırlamıştır. Özellikle 2014 yılında Brezilya’nın Fortaleza kentinde gerçekleşen 6. BRICS Zirvesi’nde Çin ve Hindistan öncülüğünde Arjantin’in üyeliğinin tartışılması, BRICS’in genişlemeye yönelik tutumuna dair ipucu sunmuştur. Bu gelişmeler ışığında, çalışmada, Arjantin’in BRICS grubuna üye olabilmek için yeterli kriterlere ne ölçüde sahip olduğu analiz edilecektir. Arjantin’in BRICS’e üyeliği için değerlendirilecek temel kriterler arasında nüfus, yumuşak güç, coğrafi konum, askeri yeterlilik, teknolojik ilerleme, ekonomik yeterlilik ve demokratik gelişim kriterleri yer almıştır. Ayrıca Arjantin’in BRICS üyeleriyle iş birliği yapma potansiyeli ve bu gruba katılarak sağlayacağı katma değer de dikkate alınmıştır. Son olarak, bu süreçte diğer üye ülkelerin Arjantin’in üyeliğini destekleyip, desteklemeyecekleri ve grup dinamiklerini nasıl etkileyeceği de önemli bir etken olmuştur.