EKOLOJİK DUYARLILIK ANALİZİ: KAÇKAR DAĞLARI MİLLİ PARKI ÖRNEĞİ


Creative Commons License

Kurdoğlu B. Ç., Yeniçırak P. Ö., Bayramoğlu E.

THE JOURNAL OF INTERNATIONAL SOCIAL RESEARCH, cilt.11, sa.61, ss.506-511, 2018 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 11 Sayı: 61
  • Basım Tarihi: 2018
  • Doi Numarası: 10.17719/jisr.2018.2940
  • Dergi Adı: THE JOURNAL OF INTERNATIONAL SOCIAL RESEARCH
  • Derginin Tarandığı İndeksler: ERIC (Education Resources Information Center), Index Islamicus, Linguistic Bibliography, Linguistics & Language Behavior Abstracts, MLA - Modern Language Association Database, Political Science Complete, Sociological abstracts, Worldwide Political Science Abstracts
  • Sayfa Sayıları: ss.506-511
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İnsanlar nüfus artışı ve kentlerdeki yoğunluğun artmasıyla beraber gündelik streslerinden uzaklaşıp yenilenmek adına rahatlayabilecekleri yerlere seyahat etme gereksinimi duyarlar. Günümüzde kentlerimiz hızlı bir büyüme içerisindedir fakat bu gelişmenin içerisinde insanların günlük ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri kaliteli alanların yaratılması göz ardı edilmektedir. Bu yoksunluk insanların yenilenme ihtiyaçlarını karşılayabilmek için daha doğal, sakin alanları tercih etmeye başlamasına, kitle turizminin zayıflayıp insanların alternatif turizme yönelmesine neden olmuştur. Korunan alan statüsündeki milli parklar kaynak değerleriyle bu ihtiyacı karşılayabilecek potansiyele sahiptir fakat artan talep milli parklar için tehdit oluşmasına neden olmuştur. Milli parkların turistik ve rekreasyonel etkilerden olumsuz etkilenmesini önlemek adına koruma-kullanma-gelişim vizyonuyla çeşitli stratejiler geliştirilmeli ve ziyaret yönetim planları oluşturulmalıdır. Bu çalışmada öncelik olarak alanın hassasiyetinin belirlenebilmesi için ekolojik duyarlılık analizinin yapılmasına karar verilmiştir. Analiz için arazi deseni, eğim, meşçere yapısı, su kaynaklarına yakınlık ve yükseklik kriterleri belirlenip AHP yöntemiyle ikili karşılaştırmaları yapılarak ağırlıkları hesaplanmıştır ve tutarlılık oranı bulunuştur. Hesaplamalar doğrultusunda arazi deseni en yüksek ağırlığa, yükseklik en düşük ağırlığa sahip çıkmıştır. Ardından kriterlerin ağırlıkları ArcGIS ortamında toplanarak ekolojik duyarlılık analizi yapılmıştır. Sonuç olarak alanın ekolojik hassasiyeti belirlenip buna göre alanın korunabilmesi ve turizmin devamlılığının sağlanması için ziyaretçi yönetimine ilişkin önerilerde bulunulmuştur.

People need to travel to places where they can relax in order to get away from their daily stress with the increase of population and increasing density in the cities. Today, our cities are in rapid growth, but the development of high quality areas where people can meet their daily needs is ignored. This deprivation caused people to prefer more natural, calm areas in order to meet their regeneration needs, and that mass tourism weakened and people turned to alternative tourism. The national parks with protected areas have the potential to meet this need with resource values, but increased demand has created a threat to national parks. In order to prevent the national parks from being negatively affected by the touristic and recreational effects, various strategies should be developed with the vision of protection-use-development and visit management plans should be formed. In this study, it was decided to carry out ecological sensitivity analysis in order to determine the sensitivity of the area as a priority. For analysis, land pattern, slope, stand structure, proximity to water resources and elevation criteria were determined and paired by AHP method and their weights were calculated and the consistency rate was found. According to calculations, the land pattern has the highest weight and the height has the lowest weight. Then, weights of the criteria were collected in ArcGIS environment and ecological sensitivity analysis was performed. As a result, ecological sensitivity of the area was determined and recommendations were made for visitor management in order to protect the area and to ensure the continuity of tourism.