Metalik Madenlerin Mineral Karakterizasyonu


Şahinoğlu E., Karaman K., İskender Y., Kolaylı H.

Metalik Madenler Sempozyumu, Adana, Türkiye, 28 - 30 Mayıs 2025, ss.407-423, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Adana
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.407-423
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmada, Volkanojenik Masif Sülfid (VMS) yatağına ait masif ve

ağsal cevher örneklerinin mineralojik ve dokusal özellikleri detaylı olarak

incelenmiştir. Bu kapsamda, cevher örnekleri X-ışını difraktometresi (XRD)

ve parlak kesit analizleri ile incelenmiştir. Ayrıca, güncel bir analiz tekniği

olan alan emisyonlu taramalı elektron mikroskobu (FE-SEM) kullanılmıştır.

XRD analizleri, her iki cevher tipinde de kalkopirit, pirit, sfalerit ve galen

gibi sülfür minerallerinin baskın olduğunu ve kuvars ile dolomitin gang

mineralleri olarak bulunduğunu göstermiştir. Parlak kesit incelemeleri,

minerallerin tane boyutları, şekilleri ve birbirleriyle olan ilişkileri hakkında

detaylı bilgiler sunmuştur. FE-SEM analizleri ve elementel haritalamaları

ise, masif cevherde metal elementlerinin (Cu, Pb, Zn) yaygın ve iç içe geçmiş

bir dağılım sergilediğini, ağsal cevherde ise bu elementlerin ana kayaç

içerisindeki damarlar ve çatlak dolguları boyunca yoğunlaştığını ortaya

koymuştur. Çalışma, kullanılan ileri karakterizasyon yöntemlerinin VMS

yataklarının mineralojik ve dokusal özelliklerinin anlaşılmasında ve

madencilik süreçlerinin optimizasyonu açısından belirleyici bir etkiye sahip

olduğunu vurgulamaktadır.

In this study, the mineralogical and textural properties of

massive and stockwork ore samples from the Volcanogenic Massive Sulphide

(VMS) deposit were analyzed in detail. In this context, the ore samples were

analysed by X-ray diffractometer (XRD) and polished section analyses. Field

emission scanning electron microscopy (FE-SEM), an up-to-date analytical

technique, was also used. XRD analyses showed that both ore types are

dominated by sulphide minerals such as chalcopyrite, pyrite, sphalerite and

galena, with quartz and dolomite as gangue minerals. Polished cross-

sectional analyses provided detailed information on the grain size, shape and interrelationships of the minerals. FE-SEM analyses and elemental

mapping revealed that metal elements (Cu, Pb, Zn) exhibit a widespread and

interbedded distribution in the massive ore, while in the stockwork ore, these

elements are concentrated along veins and fracture fills in the host rock. The

study emphasises that the advanced characterisation methods used have a

decisive impact on the understanding of the mineralogical and textural

characteristics of VMS deposits and the optimisation of mining processes.