IV. Uluslararası Hitit Güvenlik Çalışmaları Kongresi , Çorum, Türkiye, 12 - 14 Aralık 2024, ss.11-12
PINKWASHING OLGUSU ÜZERİNE BİR BİBLİYOMETRİK ANALİZ: KAVRAMSAL VE DİSİPLİNLERARASI BİR DEĞERLENDİRME
Muhammet NEGİZ
Araştırma Görevlisi/Doktora Öğrencisi
Karadeniz Teknik Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
İşletme Bölümü
muhammetnegiz@ktu.edu.tr
"Pinkwashing" kavramı, uluslararası ilişkiler, güvenlik çalışmaları, insan hakları, işletmecilik, pazarlama ve siyaset bilimi gibi çeşitli disiplinlerde artan bir ilgiyle ele alınmaktadır (Negiz vd. 2024; Acar vd. 2024). 2011 yılında Sarah Schulman tarafından ortaya atılan Pinkwashing kavramı (pembe boyama, pembe aklama ya da pembe yıkama), özellikle LGBTQ+ haklarının bir devlet, kurum veya şirket tarafından, genellikle bu aktörlerin başka politikalarını veya uygulamalarını gizlemek, meşrulaştırmak ya da dikkatleri farklı bir yöne çekmek amacıyla araçsallaştırılmasını ifade etmektedir (Langenburg, 2021). Özellikle İsrail’in Filistinlilere karşı uyguladığı işgal ve insan hakları ihlallerini LGBTQ+ haklarını ilerletme çabalarını öne çıkararak perdelemeye çalışması verilen en yaygın örneklerden bir tanesidir (Schulman, 2011). Dolayısıyla söz konusu ülkenin bu yaklaşımı pinkwashing kavramı çerçevesinde eleştirel olarak değerlendirilmektedir.
Bu çalışmada, pinkwashing olgusu üzerine yapılmış akademik literatürün kapsamlı bir bibliyometrik analizi sunulmaktadır. Çalışmanın amacı, pinkwashing kavramının akademik sahadaki gelişimini, kavramın odaklandığı ana temaları, en çok atıf alan çalışmaları ve literatürdeki boşlukları tespit etmektir. Veriler, Scopus veri tabanından toplanmış olup R (Biblioshiny) ve VOSviewer yazılımları kullanılarak analiz edilmiş ve görselleştirilmiştir. Analiz sürecinde literatürde pinkwashing kavramının en çok LGBTQ+ hakları, neo-liberal politikalar, İsrail-Filistin çatışması ve küresel güvenlik bağlamında ele alındığı görülmüştür. Ayrıca pinkwashing çalışmalarının büyük bir kısmının disiplinlerarası bir karakter taşıdığı saptanmıştır.
Elde edilen sonuçlar, pinkwashing olgusunun güvenlik çalışmaları bağlamında nasıl bir yer edindiğine dair önemli ipuçları sunmaktadır. Özellikle, pinkwashing'in devletlerin güvenlik politikalarını meşrulaştırmak için nasıl araçsallaştırıldığı, bu politikaların güvenlik normlarıyla nasıl kesiştiği ve bu süreçte uluslararası toplumdaki algıyı nasıl şekillendirdiği tartışılmaktadır.
Sonuç olarak, pinkwashing üzerine yapılan bu bibliyometrik analiz, güvenlik çalışmalarında bu olgunun kavramsal ve metodolojik bir araç olarak nasıl kullanıldığını tartışmaktadır. Çalışmanın, pinkwashing olgusu üzerine hem teorik hem de ampirik katkılar sağlaması ve güvenlik çalışmaları bağlamında bu kavramın daha geniş bir tartışmaya açılmasına zemin hazırlaması hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimeler: İsrail, LGBTQ+, Pembe Aklama, Pinkwashing,