ZİHİNDE VE SANAL MEKÂNDA MAHREMİYET ALGISI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Elmalı Şen D., Yetim E., Öztürk E.

Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt.21, sa.3, ss.875-891, 2019 (Hakemli Dergi)

Özet

ZİHİNDE VE SANAL MEKÂNDA MAHREMİYET ALGISI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Derya ELMALI ŞEN* Evşen YETİM** Elif ÖZTÜRK***

Öz

Günümüzde kitle iletişim aracı olarak yoğun bir kullanıma sahip olan internet ortamı, aynı zamanda gerçek mekândan kopuk sanal bir mekândır. Birey bu mekânda, sosyal medya araçları vasıtasıyla gerçek yaşamına paralel bir sanal yaşam inşa edebilmekte; belki de gerçek yaşamda gösteremediği varlığı, sanal yaşamda gösterebilmektedir. Bu nedenle, sanal mekânla kurduğu ilişkilerde bilinçli veya bilinçsiz olarak gündelik yaşantısı, yaşam alanı, ailesi, inancı, siyasi görüşü, duygu ve düşünceleri gibi bazen mahrem olarak tanımlanan birçok değerine dair izler bırakabilmektedir. Mahremiyet, esasında temel bir insan gereksinimidir ve yeterli düzeyde sağlanamadığı taktirde, anti sosyal davranışlara ve davranış bozukluklarına yol açabilmektedir. Zihinlerde mahremiyet kavramına karşılık gelen ifadenin ne olduğu ve sosyal medya kullanımında bunun dikkate alınıp alınmadığı bu çalışmanın konusudur. Diğer bir ifadeyle kullanıcıların sosyal medya paylaşımlarında mahremiyet kaygısı taşıyıp taşımadıkları araştırılmıştır. Bu amaçla Karadeniz Teknik Üniversitesi İngilizce hazırlık sınıfı öğrencilerine (118 kadın, 230 erkek) bir anket uygulanmıştır. Ankette öncelikle üniversite öğrencilerinin mahrem ve mahremiyeti nasıl tanımladıkları sorgulanmıştır. Ardından sosyal medya paylaşımlarına bağlı olarak sanal ortamda mahremiyet farkındalıkları cinsiyet değişkeni bağlamında değerlendirilmeye çalışılmıştır. Böylelikle öğrencilerin teoride mahrem olarak tanımladıkları değerlerin, sosyal medya için de geçerli olup olmadığı sorgulanmıştır. 

PRIVACY PERCEPTION IN MIND AND VIRTUAL SPACE: A RESEARCH ON UNIVERSITY STUDENTS

Abstract

Today, Internet environment which has an intensive usage as mass communication medium, in the meantime, is a virtual space disconnected from real one. An individual is able to build a virtual life that is parallel to real life in this virtual space, through social media tools; perhaps he can show presence in virtual life that he cannot be in real life. For this reason, at the relationships he establishes with the virtual space, he may leave conscious or unconscious traces of many values that are sometimes defined as private, such as daily life, living space, family, belief, political opinion, emotion and thought. Privacy is, in essence, a basic human need and can lead to anti-social behaviour and behavioural disorders if it is not adequately provided. What the equivalent of the concept of the privacy is in minds and if this is taken into account in the usage of social media are the subjects of this work. In other words, it has been researched if users are carrying privacy concerns in social media exchanges. For this purpose, a questionnaire was applied to the English Preparatory Class students (118 women, 230 men) of Karadeniz Technical University. In the questionnaire, it was firstly questioned how university students describe private and privacy. Then, depending on the social media sharing, their privacy awarenesses in the virtual space were tried to be evaluated in the context of gender. Thus, it was questioned if the values that students defined as private in theory are valid for social media in practice.