Akademik Veri Yönetim Sistemi
Zemin Mekaniği ve Temel Mühendisliği Onüçüncü Ulusal Kongresi, İstanbul, Türkiye, 30 Eylül - 01 Ekim 2010, ss.495-504
Dayanma duvarları, zemini farklı iki düzeyde düşeye yakın bir şekilde tutan ve yanal zemin itkilerine maruz olan rijit dayanma yapılarıdır. Dayanma duvarları, inşaat mühendisliğinde pek çok işte kullanılmakta olup, birçok çeşitleri vardır. Dayanma duvarlarının tasarımında birçok tahkik (devrilme, taban üzerinde kayma, taşıma gücü, toptan göçme vb. tahkikleri) yapılmakta; fakat oturma tahkiki sıklıkla ihmal edilmektedir. Oysa dayanma duvarı da bir yapıdır ve aşırı oturmalardan zarar görebilir. Nitekim pratikte birçok dayanma duvarı aşırı oturmalardan olumsuz şekilde etkilenmekte, hatta göçmektedir. Sonuçta, önemli ekonomik kayıplar, hatta can kayıpları olabilmektedir. Bu nedenle; dayanma duvarlarında oturmalar hesaplanmalı ve hesaplanan oturmaların, izin verilebilir değerleri aşmadığı gösterilmelidir. Kohezyonlu zeminlerde oturma tahmini, Terzaghi (1943)’e göre hacimsel sıkışma katsayısı ve sıkışma indisi formülleri ile yapılırken; kohezyonsuz (taneli) zeminlerde oturma tahmini ise genellikle Standart Penetrasyon Deneyi (SPT), Koni Penetrasyon Deneyi (CPT), Presiyometre Deneyi (PMT) gibi arazi deneylerinin sonuçlarından yapılır. Bu çalışmada literatürde yer alan oturma ile ilgili dağınık bilgiler derlenerek dayanma duvarlarına uygulanmaktadır. Bu amaçla, kohezyonsuz zeminlerde SPT ve CPT sonuçlarından, kohezyonlu zeminlerde ise formüllerden hesaplanan oturmaların tahmini Fortran Dili’nde yazılmış programlarla açıklanmaktadır. Elle yapılan oturma hesapları uzun zaman almakta ve insan hataları içerebilmektedir. İlk olarak oturma tahminleri ile ilgili bilgiler verilerek, örneklerle bu bilgiler pekiştirilmiştir. Bu çalışmanın, özellikle pratikteki inşaat mühendisleri için faydalı olması dilenir.