Gebelerde sigara kullanımı ve pasif içicilik

YURTSEVER C., SET T.

5. Internatıonal Congress of Trakya Family Medicine, 16 - 20 Mart 2016, ss.69

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Sayfa Sayıları: ss.69
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Gebelerde Sigara Kullanımı ve Pasif İçicilik

Ceyhun Yurtsever, Turan Set

Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Trabzon, Türkiye

Amaç: Bu çalışmada gebelerde sigara kullanımı ve pasif içicilik ve ilişkili bazı faktörlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Bu çalışma Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi gebe polikliniğinde Ocak 2015 tarihinde kesitsel olarak yapıldı. Araştırmacılar tarafından hastaların demografik özelliklerini, sigara kullanımı ve pasif içicilik durumunu sorgulayan bir anket 203 gönüllü gebeye yüz yüze görüşme yöntemiyle uygulandı.

Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 30,2±5,8 yıldı. Gebe kalmadan önce katılımcıların %14,8’i sigara kullanıyordu. Bunlardan gebeliği süresince sigara kullanmaya devam edenlerin oranı %6,4 iken %8,4’ü gebelik dolaysıyla sigara kullanmayı bırakmıştı. Katılımcıların %31,8’i sigara dumanına maruz kaldığını belirtti. Evde sigara içen birinin varlığı gebe kalmadan önce %53 iken gebelik öğrenildikten sonra bu oran %50 olarak bulundu. Gebelerin %30,7’si pasif içiciliğin tam olarak ne olduğunu bilmiyordu. Pasif içiciliğin zararının nerden öğrenildiği sorulduğunda hastaların %53,6’sı TV veya internetten cevabını verirken %7,7’si aile hekimi olarak yanıtladı. Mevcut sigara kullanımının yaşla ilişkisi yokken (p>0,05), pasif içiciliğin ne olduğunu bilenler daha gençti (p=0,008). Eğitim durumu düştükçe sigara dumanına maruziyet, evde sigara içen birinin varlığı, pasif içiciliğin ne olduğunu bilmeme ve zararının farkında olmama oranı artmaktaydı (sırasıyla p=0,012, p=0,001, p>0,001, p>0,001). Eğitim durumu ile pasif içicilik hakkında bilgi alınan kaynak açısından anlamlı fark saptandı (p=0,027, Tablo 1).

Tablo 1. Eğitim durumu ile pasif içicilik hakkında bilgi alınan kaynak ilişkisi

 

           Pasif içiciliğin zararlı olduğunu kimden öğrendiniz?

Akraba veya komşulardan

Aile hekiminden

Diğer sağlık personelinden

TV, internetten

Kitap, konferans veya okuldan

 

 

Eğitim

İlköğretim ve altı

11,1%

12,5%

5,6%

59,7%

11,1%

Lise

10,7%

5,4%

8,9%

51,8%

23,2%

Üniversite ve üstü

2,5%

2,5%

15,0%

45,0%

35,0%

 

Tartışma: Gebelikte pasif içicilik ve bu konudaki bilgi düzeyine yaş ve eğitim durumunun etkili olduğu görüldü. Eğitim düzeyi düşük olanlarda pasif içicilik ilgili bilgi edinme kaynağı olarak TV, internetin ve aile hekimlerinin ön plana çıktığı görüldü. Gebelikte sigara içilmesi kadar sigara dumanına maruziyet de gebelikle ilişkili mortalite ve morbidite için önlenebilir önemli bir risk faktörüdür.

Sonuç: Gebelikte pasif içicilik oranı sigara kullanım oranından daha yüksek ve bu konuda bilgi düzeyi yetersizdir. Bu konuda özellikle eğitim seviyesi düşük olan anne adaylarının bilgilendirilmesi önemlidir.

Anahtar kelimeler: Gebelik, sigara, pasif içicilik, eğitim