VI. European Conference On Socıal And Behavıoral Scıences, İzmir, Türkiye, 5 - 07 Şubat 2015
Yapılı çevrenin kullanıcı üzerindeki etkilerini ve kullanıcının çevreye tepkilerini anlamakta kullanılan algı ve algı kuramlarının alt başlığını oluşturan farkındalık kavramının tarihi çevreler ve yapılar üzerinden irdelenmesi oldukça önemlidir. Tarihi yapıları güncel yapılardan ayıran ve belirgin kılan özellikler, tarihi çevrelerin ve yapıların korunması ve gelecek nesillere sağlıklı bir şekilde aktarılmasında etkili oldukları kadar, yeni oluşan çevreler adına farkındalık boyutunu ve sorununu ortaya çıkarmaktadırlar.
Ancak, tek yapı ölçeğinde kalmış tarihi yapılar, ölçü ve oran olarak baskın yeni yapılar arasında kaldıkları için farkındalıkları azalmakta, bu da tarihi yapıların sürdürülebilirliklerini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Çalışmada, farkındalık kavramının mimariye ve dolayısı ile geçmişin yansıması olan tarihi yapılara etkisi, güncel yapılaşmaların yoğun olduğu ve siluette tekil olarak kalmış tarihi örnek bir yapı üzerinden, kullanıcılara bağlı olarak incelenmiştir. Seçilen örnek yapı, Trabzon ilinde, birçok tarihi dönemden geçmiş kent meydanında, varlığını koruyan tarihi birkaç yapıdan biri olan Gazeteciler Cemiyetidir. Bu yapının seçilmesinin nedeni, tarihi kimliğine bağlı olarak mimari üslubu ve dolayısıyla cephesinin de mevcut yeni yapılaşmadan tamamen farklı ve tekil kalmış olması ile bulunduğu meydanın kentin merkezinde yer alması ve kentin kimliğinin oluşumunda önemli bir yere sahip olması olarak özetlenebilir.
Seçilen tarihi yapının farkındalığı, yapının mevcut siluetten kaldırılarak yerine farklı bir bina yerleştirilmesiyle ortaya çıkan yeni siluete kadın kullanıcıların verdikleri tepkiler üzerinden ortaya konmuştur.
Çalışma giriş, farkındalık ve algı kavramları, mimarlık ve farkındalık kavramı ilişkisi, tarihi çevrelerde farkındalık kavramı, çalışmanın amacı, kullanılan yöntem, değerlendirme ve sonuç aşamalarından oluşmaktadır.
Examining and discussing the concept of perception, and awareness as the subtitle of perception theories, which are used for understanding the impacts of the built/structured environment on the user and the user's reactions to this environment, by using historical buildings is quite important. Properties separating historical buildings from contemporary ones and granting them a distinctive nature are effective on protection of historical environments and handing them down to next generations in the best possible way, but they also reveal the dimension and problem of awareness for the newly emerging environments.
However, historical buildings remaining within a single building scale are surrounded by the new ones which are dominant in terms of size and ratio, which can negatively influence their sustainability. This study examines the impacts of the concept of awareness on architecture and therefore on historical buildings as a reflection of the past, through a sample historical building, located in a place with intensive modern constructions and left in a single building scale in silhouette, in connection with its users. The selected sample building is the building of Turkish Journalists Association, one among the few historical structures managed to survive in the city center of Trabzon, a place which has gone through and witnessed many historical phases. The reason why this building is preferred can be summarized as: its architectural style and therefore its façade is completely different from the surrounding new & contemporary building styles, remaining as the only one single sample; the building's location, the city center; and the fact that the building has had a significant role in shaping up the city's historical identity.
Awareness of/for this building is shown through the reactions of women users given to the new silhouette obtained when it is removed from the current city silhouette and replaced with a different one.
This study includes the following sections; introduction, concepts of awareness and perception, relation between architecture and the concept of awareness, concept of awareness within historical environments, study objective, methods used, evaluations and conclusion.