Fen ve teknoloji ders kitaplarında ve öğretim programındaki benzetmelerin incelenmesi


ÇALIK M., Kaya E.

e-İlköğretim Online (elektronik), cilt.11, sa.4, ss.856-868, 2012 (SCI-Expanded)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 11 Sayı: 4
  • Basım Tarihi: 2012
  • Dergi Adı: e-İlköğretim Online (elektronik)
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED), Scopus, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.856-868
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu araştırma, Fen ve Teknoloji Öğretim programının içerdiği benzetmeler ile ders kitaplarındaki benzetmelerin karşılaştırılması ve gruplandırılması amacıyla yapılmıştır. Bu çalışmada, doküman analizi yöntemi dâhilinde, 4–8. sınıf arasındaki 16 adet Fen ve Teknoloji ders kitabının incelemesi yapılmıştır. Gruplandırmada basit benzetme, zenginleştirilmiş benzetme, genişletilmiş benzetme ve metafor olmak üzere temelde 4 kategori kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, Fen ve Teknoloji Öğretim Programında önerilen benzetmelerin, ders kitaplarında kullanılan benzetmelerle belirli bir dereceye kadar örtüştüğü ortaya çıkmıştır. Ancak Fen ve Teknoloji Öğretim Programının ve ders kitaplarının benzetimsel haritalamanın en önemli bileşeni olan sınırlılıkların verilmesinde ve benzetmenin nerede kırıldığını açıklama hususunda eksikliklerinin olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca benzetme sayısının yayınevleri türüne göre değişkenlik gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına bağlı olarak, yayınevlerinin veya kitap yazarlarının benzetmeleri planlı olarak ve sınırlılıklarıyla birlikle kullanmaları gerektiği önerisinde bulunulmuştur
The aim of this study was to compare analogies in Science and Technology Curriculum with 
those in Science and Technology textbooks and to categorize them. Within document analysis research method,  16 Science and Technology textbooks for grades 4-8 were examined. Four principal categories, ?simple analogy?, ?enriched analogy?, ?extended analogy? and ?metaphor?, were used to label the data. As a result of this study, it was found out that analogies suggested by the new Science and Technology Curriculum overlapped 
with those exploited by the Science and Technology textbooks to some extent. But it can be deduced that both the new Science and Technology Curriculum and textbooks had shortcomings in presenting un-compared features, which is the most important component in analogical mapping and in explaining where the analogy breaks up. Moreover, it was elicited that the number of analogies used showed a shift depending on the type of textbook publisher. In light with the results, it is recommended that publishers or authors should use the 
analogies in a planned manner and present their un-compared features or limitations.