Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türkiye Peyzaj Araştırmaları Dergisi, cilt.3, sa.1, ss.31-39, 2020 (Hakemli Dergi)
Özet
Hidroelektrik santraller, suyun enerjisinin kullanımı temeli üzerine inşa edilen mühendislik enerji yapıları olup suyun varlığı ve mühendislik özellikleri, enerji santralleri için en önemli bileşendir. Diğer yandan su; içerisinde bulunduğu yaşama ortamındaki bütün canlıların yaşamlarının sürekliliği için gerekli olan en önemli maddelerden birisi olarak hayati öneme sahiptir. Hidroelektrik enerji üretiminin doğal varlıklar üzerinde yaratacağı olumsuz ve tahrip edici etkileri yanında aynı zamanda tarihi ve kültürel varlıklar ile sosyo-ekonomik çevre üzerinde de, projenin koşullarına ve özelliklerine bağlı olarak istenmeyen birçok olumsuz etkileri de olabilmektedir. Son yıllarda sayıları hızla artarak özellikle vadi tabanlarında akış gösteren akarsu ekosistemlerinde yarattığı olumsuz etkiler, biyolojik çeşitliliği tehdit etmekle kalmıyor beraberinde erozyon ve heyelan riskini arttırdığı gibi kirliliklere ve su akış rejimini değiştirmesi nedeniyle de sel ve benzeri felaketlere yol açıyor. Son dönemde hidroelektrik enerji üretimine yönelik nehir tipi santrallerin sayısının ve kapladığı alanın artması bu nedenlerden ötürü endişe vericidir. Bu çalışmada, Kılıçlı Regülatörü ve HES Projesi'nin, inşaatı sürecinde ve işletimi aşamasında arazinin morfolojik, hidrolojik, toprak yapısı ve bitki örtüsü üzerinde oluşabilecek tahribatlar ve bunun sonucunda etkilenecek habitatlar, bitki, hayvan varlığı, artabilecek erozyon riski değerlendirilerek tahrip edilen/edilebilecek alanların rehabilitasyonu ve kaybedilebilecek habitat, bitki ve hayvan varlığının biyorestorasyon, uygun habitat alanlarının, beslenme alanlarının oluşturulması gibi araçlarla alan içerisinde korunması ve yaratılacak olası etkilerin proje sahası içerisinde çözülmeye çalışılması amaçlanmakta olup doğal ve kültürel çevrede yaratabileceği olumsuz etkilerin azaltılması için dikkat edilecek konular, alınacak önlemler ve koruma eylemleri tanımlanmaya çalışılmıştır.
Key Words: HES, Kılıçlı Regülatörü ve HES Projesi, Onarım, Çevresel Etkiler