Standardization is a process aimed at enhancing consistency, quality, and efficiency by establishing common rules, criteria, and methods within a specific field. Applied across a wide range of areas—from manufacturing to the service sector, from technology to healthcare—it plays a vital role in ensuring reliability, minimizing errors, and strengthening international competitiveness. At the same time, by facilitating global cooperation, it promotes progress not only in economic and technological development but also in social, environmental, and cultural domains; thus, it makes significant contributions to the construction of a sustainable, inclusive, and orderly global system Interest-free finance is a system that encompasses financial transactions structured in accordance with sharīʿa principles, and it can be implemented in various forms depending on the legal frameworks and institutional structures of different countries. This diversity complicates the establishment of standardized frameworks in accounting and auditing, leading to uncertainties in transparency and compliance. The aim of this study is to evaluate the necessity and impacts of standardization in the interest-free financial system. In this context, the standardization efforts of international organizations such as AAOIFI, IFSB, and IIFM are examined, and a comparative analysis is conducted through the example of Turkey. The study is based on a qualitative method involving literature review and institutional comparisons.
Standardizasyon, belirli bir alanda ortak kurallar, ölçütler ve yöntemler belirleyerek uyumu, kaliteyi ve verimliliği artırmayı amaçlayan bir süreçtir. Üretimden hizmet sektörüne, teknolojiden sağlığa kadar pek çok sahada uygulanan bu süreç, güvenilirliği sağlamak, hataları en aza indirmek ve uluslararası rekabeti güçlendirmek açısından hayati öneme sahiptir. Aynı zamanda, küresel iş birliğini kolaylaştırarak yalnızca ekonomik ve teknolojik gelişimi değil, sosyal, çevresel ve kültürel alanlarda da ilerlemeyi teşvik etmekte; böylece sürdürülebilir, kapsayıcı ve düzenli bir küresel sistemin inşasına önemli katkılar sunmaktadır. Faizsiz finans, şeriat prensiplerine uygun olarak yapılandırılmış finansal işlemleri kapsayan bir sistemdir ve bu sistem, farklı ülkelerdeki yasal çerçeveler ve kurumsal yapılar doğrultusunda çeşitli uygulama biçimleriyle hayata geçirilebilmektedir. Bu çeşitlilik, muhasebe ve denetim mekanizmalarında standart bir çerçevenin oluşturulmasını zorlaştırarak şeffaflık ve uyumluluk açısından çeşitli belirsizlikler doğurmaktadır. Bu çalışmanın amacı, faizsiz finans sisteminde standartlaşmanın gerekliliğini ve etkilerini değerlendirmektir. Bu bağlamda, AAOIFI, IFSB ve IIFM gibi uluslararası kuruluşların standartlaşma çabaları incelenmiş, Türkiye örneği üzerinden karşılaştırmalı analiz yapılmıştır. Çalışma, nitel bir yöntemle literatür taraması ve kurumsal karşılaştırmalar temelinde gerçekleştirilmiştir.
