Soğuk Savaş ve Sovyetler Birliği-ABD Çekişmesinin Stratejik İstihbarat Mirası: CIA-FSB Örneği


Creative Commons License

Güntay V.

Ankara Üniversitesi Mülkiye Uluslararası İlişkiler Kongresi, Dönüşen Uluslararası Sistemde Devletlerin Dünyası, Ankara, Türkiye, 16 - 17 Ekim 2017, ss.61-64

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.61-64
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İstihbarat ve sahip olduğu temel, devletin politik kurumları açısından taktik içerikli birtakım özelliklere sahiptir. Bu özellikler II. Dünya Savaşı öncesine kadar kendi merkezinde devletleri yönetenler açısından öncelikli bir amaç taşımamaktaydı. Savaşın yıkıcı etkileri ve önlenebilir birçok girişim istihbarat anlayışının da değişmesine sebep oldu. Stratejik istihbarat olarak tanımladığımız hususun en genel anlamda ulusların kaderini tayin eden boyutu Soğuk Savaş süresince daha da belirginleşerek Rusya Federasyonu ve ABD’nin günümüzdeki istihbarat örgütleri FSB ve CIA’in gelecek kurgularını oluşturdu. İstihbaratın askerileşen boyutu aynı zamanda Soğuk Savaş boyunca gelişerek devletler arasında ilginç bir çekişme alanını ortaya çıkardı. 1945 ve 2008 yılları arasında ABD’de tutuklanan yabancı ajanların %45’inin Sovyetler Birliği ve Rusya Federasyonu adına çalıştığı gözönünde bulundurulursa istihbarat kültüründeki değişimin özellikle Soğuk Savaş süresince ve sonrasında stratejik istihbarat algısı yönünde değiştiği sonucuna varılabilir. Farklı ulusların birbirleri arasındaki çekişme temeli, yanıltıcı bilgilerin ayırt edilmesinde özel yöntemlerin ortaya çıkışını ve gelişimini stratejik istihbarat temelinde CIA-FSB çekişmesinde daha da belirginleştirmiştir. Bu çalışma dahilinde istihbarat kavramının sivilleşmesi ve CIA-FSB çekişmesindeki güncel gelişmeler Soğuk Savaş’ın stratejik istihbarat algısındaki mirası ile ilişkilendirilmiştir. Sovyetler Birliği ve ABD arasındaki istihbarat çekişmesi CIA ve FSB kıyaslamasından yola çıkılarak Soğuk Savaş’ın temel gelişmeleriyle kurgulanmış ve elde edilen veriler dahilinde stratejik istihbarat konsepti yorumlanarak bir sonuca ulaşılmıştır.