Akademik Veri Yönetim Sistemi
Küresel Dünyada Uluslararası Örgütler ve Güvenlik Algısı , H. Aktaş,R. İzol,C. Daban, Editör, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, ss.33-67, 2022
Son on yılda siber güvenlik temelinde ortaya çıkan gelişmeler, paralel olarak gelişen teorik ve pratik alanla da birlikte sosyal bilimlerin birçok dalında tartışılır hale gelmiştir. Bu çalışmada siber güvenlik politikalarının evriminde etkili olan teknoloji, siyaset ve bilim üçgeninde uluslararası sistemin dönüşümünde sıkça karşılaşılan siber savaş ve siber terörizm kavramlarının tartışılması amaçlanmıştır. Siber güvenlik politikalarına ilişkin araştırmaların geleceği ile ilgili kesin şeyler söylemek zor olsa da alanın politikayla olan ilişkisinden bahsetmeyi gerektirecek birçok gelişme yaşanmaktadır. Özellikle NATO ve Avrupa Birliği gibi bölgesel örgütlerin de bu alanda ajandalar hazırladığı denklem uluslararası sistem dönüşüyor mu sorunsalını da beraberinde getirmektedir.
Siber güvenlik nedir ve güvenlik politikalarıyla nasıl bir ilişkisi vardır? Bu soru, doğrudan bir cevap yerine konuyla ilgilenen uzmanları ve karar alıcıları büyük bir tartışmanın içine çekmektedir. Nedeni klasikleşen küreselleşme algısının dışında yeni araçların ortaya çıkışıyla doğrudan ilgilidir. Siber silahlar, siber terörizm, siber savaş, siber caydıcılık gibi kavramsallaştırmalar ve tartışmaların temelinde de bu çeşitlilik yer almaktadır. İlk olarak siber güvenlik, bilgisayar ağlarının güvenliği ile ilgili bir dizi eski uygulama için nispeten yeni bir terimdir. Bu durum zaten kafa karıştırıcıdır. İkinci olarak, devletlerin ortak bir kavram dağarcığı olmadığı için bu konu üzerinde de ortak kararlar almak ve anlaşmalar yapabilmek güçleşmektedir. Bu yüzden Birleşmiş Milletler gibi daha kapsayıcı örgütler ve bölgesel örgütler de sık sık siber alanı gündeme almaktadır. Üçüncü olarak her kavramın anlamı ve kapsamı zaman içinde değişmektedir. Uzunca bir zamandır, sınırlı bir uzman grubu siber güvenliği kritik bilgi altyapısının korunmasında öncelikli bir teknik alan olarak tartışmıştır. Artık en üst düzey karar alıcılar dahi siber alanı ulusal güvenliğin temel bir sorunu olarak tartışmaktadır. Ekonominin, toplumun ve siyasetin her zamankinden daha fazla yönünün dijitalleşmesiyle birlikte siber güvenlik endişeleri ek politika alanlarına da yayılmıştır. Özetle, siber güvenlik siyasi gündemde üst sıralara doğru hareket etmekte ve bir sorun alanı olarak çok sayıda ek politika alanına doğru genişlemektedir.
Uluslararası sistem açısından baktığımızda basit ve statik tanımlar, sürekli değişen bağlamlarla başa çıkmak için pek uygun değildir. Kavramsal alana geniş bir düzeyden bakıldığında siber güvenlik politikalarının ortak paydası farklı faktörler tarafından karakterize edilmektedir. Dijital teknolojiler özellikle ekonomik, sosyal ve siyasi bağlamlara net bir şekilde etki edecek boyuta ulaşmıştır. Sorun farklı dijital teknolojilerin kullanımı ile bu teknolojilerin daha geniş sosyo-ekonomik değişimi tetiklediği alanın iyi analiz edilmesi ile ilgildir. Birçok teknoloji küresel sisteme entegrasyon ile herkes tarafından ucuz şekilde elde edilebilmektedir ve bu durum hızlı bir dönüşümün habercisidir. Bu çalışma içinde de tartışılan husus teknolojik gelişmişlik ve üretim ile igili değildir. Esasında teknolojik değişimlerin ve yapay zekâ gibi çalışmaların gerçekten ne kadar devrimci olacağı henüz görülmemiştir. Şu anda merak edilen eldeki verilerin ve gelişmelerin devletlerin politikalarını ne kadar etkilediği ile ilgilidir. Siber politikalarda dijital teknolojilerle ilgili en önemli sorular, bu teknolojilerin özelliklerinin neler olduğu, hangi eylemleri mümkün kıldığı ve hangilerini engellediği, aynı zamanda bunları kimin hangi yollarla ve neden geliştirdiği ve kullanımlarını şekillendirme gücüne kimin sahip olduğudur. Bu bölüm dahilinde uluslararası sistem içerisinde dönüştürücü bir kapasiteye sahip olan siber güvenliğin tartışıldığı boyut siber savaş, siber terörizm kavramları ile irdelenerek tartışılmaya açılmaktadır.