TEK EBEVEYNE SAHİP ÇOCUKLARDA PSİKOSOMATİK AĞRI VE PEDİATRİ HEMŞİRELİĞİ

Polat Köse D., Kobya Bulut H.

Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, cilt.13, sa.3, ss.1422-1428, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Tek ebeveynli aile yapısı, herhangi bir nedene bağlı olarak yalnız kalan bir ebeveyn ve ebeveyne bağlı çocuk/çocuklardan oluşan aile yapısı olarak tanımlanmaktadır. Türkiye’de hane halkının %7,8’ini tek ebeveynli aile yapısına sahip aileler oluşturmaktadır. Oranı giderek artan tek ebeveyne sahip çocuklar güven duygusunun yitirilmesine bağlı güvensizlik, düşük benlik algısı, ihmal ve istismar, davranış bozuklukları gibi birçok risk ile karşı karşıya kalmaktadır. Çocuğun doğumundan itibaren keşfettiği ağladığında ebeveynin yanında olması ve ilgilenmesi sosyal öğrenme ile bilinçaltına atılmaktadır. Bu süreçte çocuk bir problem ile karşılaştığında ve baş edemediğinde ebeveyn desteğinin alınabilmesi hafızasına yönelik psikolojik problemleri bedene yansıtarak ebeveyn desteğini sağlamaya çalışmaktadır. Psikolojik problemlerin bedene yansıtıldığı ve görülme oranı yüksek olan semptom ise psikosomatik ağrı olarak karşımıza çıkmaktadır. Psikosomatik ağrı, genellikle anksiyete ile ortaya çıkan bir ağrı çeşididir. Yapılan çalışmalarda anksiyete seviyesi yüksek olan çocuklarda psikosomatik ağrı görülme olasılığının arttığı belirtilmektedir. Çocuğun üzüntü, ebeveyne duyulan öfke, güvensizliğe ve belirsizliğe bağlı anksiyete gibi ifade edemeyeceği kadar yoğun bir duygu yaşaması psikosomatik ağrıların görülmesine neden olmaktadır. Pediatri hemşireleri, tek ebeveyne sahip çocukların karşı karşıya kaldığı risklerin belirlenmesi ve önlenmesinde öncül görevi üstlenmektedir. Bu doğrultuda hemşire; risklerin değerlendirilmesi, ağrı kontrolünde farmakolojik/ nonfarmakolojik yöntemlerin uygulanması büyüme ve gelişme takibi, terapötik iletişim ve oyun, multidisipliner yaklaşım ile ekonomik, hukuksal ve toplumsal müdahalelerin yürütülmesinde aktif rol almaktadır. Bu derlemenin amacı tek ebeveyne sahip çocuk ve psikosomatik ağrı ilişkisini inceleyerek çocuk hemşirelerinin rollerini açıklamaktır