Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türk Dış Politikası, Sertif Demir, Poyraz Gürson, Ayça Eminoğlu, Editör, Barış Yayınları, Ankara, ss.82-118, 2017
Milletlerin geleceğini ve refahını üretim biçimleri, devletlerin geleceğini ve varlığını ise dış politikadaki başarıları belirler. Dış politika, toplumların omurgasıdır, geçmişten gelen kaygılar ile geleceğe yönelik beklenti ve projeksiyonlar dış politikanın gidişatında görülmeyen fakat varlığı her an hissedilen şekillendirici bir el rolü oynar. Çağdaş uluslararası ilişkiler perspektifinden yapılacak bir değerlendirmede ülkelerin dış politikalarını öncelikli olarak etkileyen üç temel faktörden bahsetmek olasıdır: (1) temel uluslararası amaçlar, özellikle tek adam idaresindeki devlet liderlerinin dünya algısı (2) dünyadaki politik, askeri, jeo-stratejik güç ve ülkenin kendi içindeki ulus devletleşme süreci (3) dış politika yapımında askeri çıkarların etkisi ulusal politikada askeri kapasite ve kabiliyetler.[i]
Aynı veriler, şartlar ve yaklaşımların sürekli aynı sonucu vermesi tarihsel akış tarafından oluşturulan döngünün doğal sonucudur. Türk Dış Politikası (TDP) okumaları da zikredilen saptamalar doğrultusunda yapılmalıdır. Tarihi olgular milletlerin hafızalarında kalarak doğal seleksiyonla nesilden nesile aktarılırlar. Zaferler, ulusal duyguları coşturup geleceğe yönelik projeksiyonların alt yapısını oluştururken, travmalar da güvenlik endişe ve kaygılarını beraberinde getirerek dış politikanın çerçevesini güvenlikçi yaklaşımlarla sınırlarlar.
[i] Raymond L. Garthoff, “Military Influences and Instruments”, Russian Foreign Policy, Ivo J. Lederer (ed.), Yale Univeristy Press, New Haven, 1961, s. 243-244.