Özne Türlerinin Tasnifine Dair Bir Öneri


USTA Ç.

KARADENİZ ARAŞTIRMALARI, sa.40, ss.159-169, 2014 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2014
  • Dergi Adı: KARADENİZ ARAŞTIRMALARI
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Index Copernicus
  • Sayfa Sayıları: ss.159-169
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Öznenin sınıflandırılması, Türkiye Türkolojisi’ndeki tartışmalı
konulardan biridir. Araştırmacılar, pek çok farklı özne başlığı
kullanmış; bu durum karmaşaya yol açmıştır. Bu çalışmada, özne tü-
rlerinin tasnifini sadeleştirmeyi amaçlayan iki ana başlık önerilmiştir.
Bu başlıklardan “derin özne”, cümledeki yargıyı gerçekleştiren/yapan
ama derin yapıdan hiçbir şekilde yüzeye çıkarılmayan, bağlamla
ortaya konulan varlığın karşılığı olarak tasarlanmıştır. “Yüzey özne”
ise, sözlüksel olarak veya yükleme kodlanarak yüzeye çıkarılan özne
olarak belirlenmiştir.
Classification of the “subject” is a controversial topic in the Turkish
linguistics. Researchers have defined various subject classes, which
led to confusion. In this work, two classes of subjects are proposed, in
order to simplify their classification. First class, called “deep subject”,
is a presence that realizes the action in the sentence and that is implied
by the context, but never brought to the surface. The second
class, called “surface subject” , is brought to the surface either lexicographically
or by being coded to the verb.