Mimarlik Ve Metinlerarasilik: Kasimpaşa Tuz Ambari’nda Metinlerarasi İzler


Faiz Büyükçam S., Zorlu T.

Anadolu Üniversitesi Sanat & Tasarım Dergisi, cilt.10, sa.18, ss.154-172, 2020 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 10 Sayı: 18
  • Basım Tarihi: 2020
  • Dergi Adı: Anadolu Üniversitesi Sanat & Tasarım Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: EBSCO Education Source
  • Sayfa Sayıları: ss.154-172
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Metinlerin öncelleri ile kurdukları türlü ili"kilerle var oldukları dü"üncesi üzerine temellenen

metinlerarasılık; alt ve ana metinler arasındaki ili"kiler agının ke"$ ve bu ili"kilerin anlamlandırılmasıyla

ilgilenir. Esasında yazınsalda tanımlı metinlerarasılıgın mimarlık için de anlamlı kılınması mümkündür.

Bu makale; mimarlıgın da metinlerarası bir üretim oldugu ve metinlerarası yöntemleri barındırdıgı

iddiasındadır. Çalı"manın temel amacı; metinlerarası yöntemlerin mimari yapıların okunmasında bir

araç olabilecegini göstermek ve bu baglamda metinlerarası mimarlık okumalarına kaynak olu"turmaktır.

Ayrıca ‘metinlerarasılık’ üzerine mimarlık üretiminde açılabilecek tartı"maları gündeme getirme amacını

ta"ır. Mimarlık üretimi; metinlerarasılık üzerine yapılan kuramsal incelemelerle, metinlerarası mimarlık

okumalarına ili"kin olu"turulan metodoloji çerçevesinde ele alınmı"tır. Bu yönüyle çalı"manın bir yeniden

okuma/yorumlama denemesi oldugunu söylemek yanlı" olmayacaktır. Çalı"manın kapsamı öncel- ardıl

ili"kilerin tartı"masız oldugu restore edilen tarihi yapılardır. Sonsuz anlam örüntüleri içinde yeniden in"a

süreci ya"ayan tarihi yapıların güncel bir i"leve kazandırılması tarihsel bir sürekliligin ve kültürel degerlerin

devamlılıgını saglar. Bu durum geçmi"ten alınan ve güncel kullanıma uyarlanan; yapısal, mekansal ve i"levsel

çözüm ve referansların yeni bir düzlemde yeniden üretilmesine imkan tanır. Söz konusu süreç ve olu" yapıda

metinlerarası izler bırakır. Yapıdaki metinlerarası izler Kasımpa"a Tuz Ambarı üzerinden somutla"tırılmı"tır.

Yapı, metinlerarası yöntemlerin mimarlık ile ili"kilenme biçimlerinin tümünü ortaya koymaktadır. Bu haliyle

çalı"ma, mimarlık üretimindeki metinlerarası izleri; ke"fetme, bag kurma ve anlamlandırma giri"iminin bir

sonucudur.

Anahtar Kelimeler: Metinlerarasılık ve Mimarlık, Metinlerarası Yöntemler, Restorasyon, Yeniden

I"levlendirme, Kasımpa"a Tuz Ambarı.

Intertextuality is built on the idea that texts exist through various relations they establish with

previously written texts, and is concerned with the exploration and interpretation of the network of relations

between earlier and later texts. Although intertextuality is generally used to refer to the relations between

literary texts, it is possible to use the term in the $eld of architecture. ,is study argues that architecture

is a form of intertextual production which contains intertextual methods. ,e main aim of this study is to

show that intertextual methods can serve as a tool for reading architectural structures, and thus to create a

resource for intertextual architectural readings. ,e study thereby seeks to bring forward possible discussions

on ‘intertextuality’ in architectural production. ,us, the study discusses architectural production within

the framework of theoretical research on intertextuality and the methodology of intertextual architecture

readings. It is safe to say that with this aspect, the study is a re-reading and interpreting attempt. ,e scope

of the study covers restored historic buildings in which the relations between the earlier and later forms are

indisputable. ,e refunctionalization of historic buildings, which undergo a restoration process in an in$nite

set of meaning patterns, ensures the maintenance of historical continuity and cultural values. ,is process

allows the reproduction of structural, spatial and functional solutions and references in a new fashion, which

are derived from the past and adapted to the current usage. ,is process and formation leave intertextual

traces in buildings. ,e Kasımpasa Salt Warehouse was used to illustrate intertextual traces in buildings.

,e warehouse represents all forms of intertextual methods, which are associated with architecture. ,us,

this study is a result of the attempt to explore, relate and make sense of intertextual traces in architectural

production.

Keywords: Intertextuality and Architecture, Intertextual Methods, Restoration, Refunctionalization,

Kasımpa"a Salt Warehouse