Akademik Veri Yönetim Sistemi
Teknik Rapor, ss.62, 2013
“KOBİ İşbirliği ve Kümelenme Projesi”, uzun adı ile “Ağ Oluşturma ve Bölgelerarası İşbirliği için KOBİ’lerin Güçlendirilmesine Yönelik Teknik Yardım Projesi”, Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği tarafından finanse edilmektedir. Projenin toplam bütçesi 5 Milyon Avro’dur. 22 Şubat 2011 tarihinde başlayan Proje 30 ay sürecek ve Ağustos 2013’de sonuçlanacaktır.
KOBİ İşbirliği ve Kümelenme Projesi, Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı (BROP) kapsamındaki bölgede bulunan KOBİ’lerin uluslararası pazarlarda rekabet güçlerini artırmayı hedeflemektedir. Bu hedefe ulaşabilmek amacıyla, Trabzon, Samsun, Çorum, Kahramanmaraş, Gaziantep illerinde gerçekleştirilen analizler ışığında, illerdeki paydaşlar tarafından belirlenen sektörlerin rekabetçiliğinin artırılması için kümelenme yaklaşımı kullanılmaktadır. Bu rapor Trabzon için seçilen Gemi İnşa Sektörünün rekabetçiliğinin artırılması için bölgedeki firmalar ve paydaşların katılımı ile KOBİ İşbirliği ve Kümelenme Projesi kapsamında geliştirilen strateji ve faaliyet planını kapsamaktadır.
2007 yılında 178 milyar ABD Doları olan Küresel Gemi İnşa pazarı 2007-2011 döneminde yıllık ortalama %15,2 oranında büyüyerek 305 milyar ABD Dolara yükselmiştir. 2007 yılındaki binde 3,91 olan küresel gemi inşa pazar büyüklüğünün, Küresel GSYH içindeki payı inceleme döneminde artarak 2011 yılında binde 4,35’e yükselmiş, bir başka deyişle gemi inşa sektörünün yarattığı katma değer inceleme döneminde artış göstermiştir.
2007 yılında 109 milyar ABD Doları olan gemi inşa ihracatı, yıllık ortalama %15,58 oranında büyüme göstererek 2011 yılında 192 milyar ABD Dolarına ulaşmıştır. İnceleme dönemi olan 2007-2011 yılları arasında Türkiye gemi inşa ihracatı yıllık olarak ortalama % 9,81 oranında daralarak 2011 yılında 1,27 milyar Amerikan Doları olarak gerçekleşmiştir. 2007-2011 döneminde sektör ihracatı dünyada büyüme eğilimi gösterirken Avrupa ve Türkiye’de azalmıştır.
Ülkeler bazında küresel ihracat ve ithalat rakamları incelendiğinde 2011 yılı küresel gemi inşa ihracatı içinde Türkiye 1,2 Milyar Amerikan Doları ihracat değeri ve % 0,7’lik payla 21. sıradadır, küresel gemi ithalatı içinde 1,5 milyar ABD Doları ve % 1,3’lük payı ile 25. sıradadır.
Trabzon’da 10 adet gemi yapım işletmesi (tekne imal ve çekek yeri) ve gemi pervanesi, ahşap ve mobilya, metal aksamlar gibi ürünleri sağlayan 24 yan sanayi firması faaliyet göstermektedir. Ayrıca bir adet fiberglass tekne imalatçısı, bir adet polietilen malzeme tekne imalatçısı ve yaklaşık on adet ahşap malzemeden küçük boyutlu amatör balıkçı veya gezinti teknesi imalatçısı bulunmaktadır. Bölge özellikle ürettiği balık avlama ve balık nakliye gemileri ile bu segmentte yurt içi talebin yarısını karşılamakta, yurt dışı pazarlar için önemli bir potansiyel taşımaktadır.
Trabzon Gemi İnşa Sektörünün vizyonu; “Özel amaçlı hizmet gemileri segmentinde markalaşarak 2023 yılında Karadeniz Havzasında pazar lideri olmak.” şeklinde belirlenmiştir. Belirlenen vizyona ulaşmak için stratejik hedefler ve faaliyetler belirlenmiştir.
"SME Networking Project", in other words "Technical Assistance for Empowering SMEs for Networking and Inter-Regional Cooperation" is financed by Republic of Turkey and European Union. Total budget of the project is 5 Million Euro. The project was initiated on January 22 of 2011 and will last for 30 months and will be finalized on August 2013.
SME Networking Project aims at enhancing competitiveness of SMEs in the regions within the scope of Regional Competitiveness Operational Programme (RCOP). In line with achieving this goal, in the light of the analysis conducted in Trabzon, Samsun, Çorum, Kahramanmaraş, Gaziantep, networking approach is used with a view to enhancing the competitiveness of the sectors in the cities in question determined by the stakeholders. This report covers strategy and activity plan developed within the scope of SMEs Networking Project in order to enhance competitiveness of the shipbuilding sector chosen for Trabzon with the participation of the firms and stakeholders in the region.
Global Shipbuilding market which was 178 billion US Dollars in 2007 rose to 305 US Dollars in 2007- 2011 period by growing % 15,2 percent. Global shipbuilding market size, which was 3,91 per mille in 2007 rose to 4,35 per mille in 2011 by increasing its share within GDP during inspection period. In other words, it has shown increase in added value created by ship building sector during inspection period.
Shipbuilding export which was 109 billion US Dollars in 2007, rose to 192 billion US Dollars in 2011 by showing % 15,58 annual increase in average. Between 2007-2011 years which is inspection period, Turkey's ship building export shrank %9,81 annually in average and has been recorded as 1,27 billion US Dollars in 2011. While a sector export tendency for growth has been observed in 2007-2011 period, it has decreased in Turkey and Europe.
When we look at export and import figures on country basis, Turkey ranks 21th in 2011 in global ship building export with her 1,2 billion US Dollars export value and 0,7 % share and ranks 25th in global ship import with her 1,5 billion US Dollars and 1,3 % share.
10 ship building facilities (boat manufacturing and boatyard) and 24 sub-industry firms providing products like ship screw, wood and furniture, metal accessories carry on their business in Trabzon. Also there are one fibreglass boat manufacturer, one polyethylene material boat manufacturer and almost 10 small sized wooden amateur fishers and excursion boats. Region fulfils the half of national demand in this segment with the fishing and fish transportation ships manufactured and has a great potential for external markets.
Vision of Trabzon Ship Building Sector is determined as "Taking the lead in Black Sea Basin market in 2023 by becoming a brand in the segment of special purpose service ships". Strategic goal and activities are determined in order to achieve the vision set.