Türk İdare Dergisi, no.492, pp.369-403, 2021 (Peer-Reviewed Journal)
Tescile konu harita ve planlar çeşitli kurumların sorumluluğunda
gerçekleştirilmektedir. Bu kurumlardan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
(TKGM) merkezi yönetimin, belediye/il özel idaresi ise yerel yönetimlerin
temsilcisidir. Karayolları, Devlet Su İşleri vb. kurumlar ise yerinden yönetim
teşkilatlanması kapsamında idari kamu kurumlardır. Harita ve Kadastro
Mühendisleri Odası ise kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşudur. Buna göre
bu projelerin denetiminde yerel yönetim teşkilatı, merkezi idarenin temsilcisi
ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşu sorumludur. Ancak uygulamada
bu kurumlar arasında bazı yetki tartışmaları gündeme gelmektedir. Sorun idari
vesayet tartışmalarını gündeme getirmiştir. Bu durumu tespit etmek için alan
taraması (anket) ve TKGM teftiş sonuçları araştırılmıştır. Ayrıca yargı kararları
ile tartışma desteklenmiştir. Problemin kaynağı olarak imar mevzuatına aykırı
istekler, imar denetim mekanizmasının kurumsallaşmaması vb. eleştiriler dikkat
çekmektedir. TKGM’nin imar denetimi konusunda örneklem grubunda fikir
birliğinin sağlanamadığı anlaşılmaktadır. Diğer sonuçlara bakıldığında yerel
yönetimlerde teknik personel eksikliği, özellikle ilçe belediyelerinde alınan hatalı
imar kararları dikkat çekmektedir. Örneklem grubunun önemli kısmı yeni bir
imar denetim modeline ihtiyaç olduğunu vurgulamıştır. TKGM teftiş sonuçları
ise özetle kurumun yapacağı denetimlerde yerel yönetimlerin alacağı kararların
şekli yönüyle denetlenebileceğine vurgu yapılmıştır. Yargı kararlarında da benzer
yaklaşım görülmektedir. Sonuç olarak, makalede yapılacak denetimin kapsamı
imar, kadastro ve tapu tekniği açısından sınıflandırılmıştır.