Jean baudrillard'da mekân gerçekliği


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Semiha İsmailoğlu

Özet:

Fransız sosyolog ve filozof Jean Baudrillard, Simülasyon Kuramı ile tanınmakta; aykırı düşünceleri ile dikkatleri üzerine çekmiştir. Kuram ve kavramlarıyla yeni bakış açıları sağlarken temel olarak bilenen kavramlara da yeni bir soluk getirmiştir. Baudrillard, gerçek kavramının için zamanla değişime uğradığını söyler ve hipergerçek bir evrende yaşadığımızı belirtir. Gerçek algısının değiştiği hipergerçek bir evrende mekân kavramının da değişime uğradığı yadsınamaz bir gerçektir. Literatürde mimarlık alanının en küçük yapıtaşı olan mekânın gerçekliği üzerine odaklanan herhangi bir çalışmaya rastlanılmaması nedeniyle; mekân gerçekliğinin tanımlanması, tarihsel süreç içinde yaşadığı değişim ve dönüşümlerin ortaya konması mimarlık tartışmalarında önemli ve gerekli bir olguya işaret etmektedir. Araştırma amacı; Jean Baudrillard'ın basılı eserlerindeki mekân kavramı ve gerçek kavramına dair söylemleri üzerinden mekân gerçekliğini okumak, tanımlamak ve süreç içerindeki yaşadığı değişimi belirlemektir. Araştırma; nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi yöntemini kullanmaktadır. Çalışmanın amacı doğrultusunda, örneklemi belirlenmek üzere MAXQDA programı kullanılarak frekans analizleri yapılmıştır. Mekân ve gerçek kavramları için belirlenen toplamda dört eser üzerinden içerik analizi ile kavramlar tanımlanmıştır. Ayrıca mekân kavramına dair eserlerdeki binalar üzerinden Baudrillard'ın söylemleriyle mekân gerçekliği kavramının tanımı tartışılarak; gerçeğin değişimi üzerinden nesnel gerçek ve bütünsel gerçek adında bir ayrım yapılmıştır. Sonuç olarak mekân gerçekliği; tasarım kurgusu, tasarımın bir bütün olarak var oluşunun düşündürdükleri ve yapılış amacı üzerinden kendisini göstermektedir. Baudrillard'ın göre bir binanın mekân gerçekliği ele alındığında tasarımın bütününe bakılarak yorumda bulunmak gerekmektedir.