COVID-19 pandemi ve normalleşme döneminde anesteziyoloji uygulamalarının farkındalığı


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Cerrahi Tıp, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YASİR İLYAS

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Ahmet Can Şenel, Ali Akdoğan

Özet:

Amaç: COVID-19 salgını, Dünya Sağlık Örgütü tarafından "uluslararası boyutta halk sağlığı acil durumu" tanımlanmış ve ülkemizde ilk COVID-19 vakası 11 Mart 2020 tarihinde görülmüştür. Çalışmamızda COVID-19 pandemisi ve normalleşme döneminde anesteziyoloji ve reanimasyon hekimlerinin; COVID-19 enfeksiyonu ile ilgili bilgi ve farkındalık düzeylerini araştırarak, Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı ve Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği tarafından yayınlanan kılavuzlar ışığında gerekli hazırlıklarının olup olmadığını değerlendirmeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Araştırmamız kesitsel ve tanımlayıcı bir çalışma olup, anket formu (Survey Monkey, San Mateo, CA) Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği' ne üye 2834 hekime web aracılığıyla gönderildi. Katılımcılara 6 bölüm ve 49 sorudan oluşan, hekimlerin sosyo-demografik özelliklerine, COVID-19 semptomlarına, kişisel koruyucu ekipman kullanımına, COVID-19 pandemi döneminde operasyon odasının hazırlanması ve anesteziyoloji uygulamalarına, COVID-19 normalleşme dönemine ve kılavuz ve algoritmaların (ulusal ve TARD) değerlendirilmesine yönelik sorular yöneltildi. Bulgular: Toplam 332 hekim (araştırma görevlisi, uzman hekim) ankete katıldı. Katılımcılardan 18'i sadece onam verip soruları yanıtlamadığı için çalışma dışı bırakıldı. Katılımcıların %48,1' i araştırma görevlisi, %51,9' u uzman hekimdi. 2-5 yıl mesleki deneyim süresine sahip (%30,6) katılımcılar daha fazlaydı. Operasyon öncesi sorgulanması gereken klinik semptomlara yönelik soruya doğru yanıt verenlerin oranının %98,6 olduğu görüldü. Preoperatif RT-PCR ve Toraks BT istemi konusunda katılımcıların yeterli bilgiye sahip olduğu görüldü. Katılımcıların %89,9' unun COVID-19 şüpheli veya pozitif hasta ile temas esnasında kendini risk altında hissettiği belirlendi. Kişisel koruyucu ekipman giyme ve çıkarma sorusunu doğru yanıtlayanların oranının sırasıyla %13,4 ve %13,8 olduğu görüldü. N95/FFP2 maskelerin uzun süreli kullanımı konusunda, katılımcıların %81,8' i yeterli bilgiye sahipti. Sağlık Bakanlığı ve Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon tarafından yapılan bilgilendirmenin yeterliliği ile karşılaştırıldığında, kurum içi yapılan bilgilendirmelerin yeterli olduğunu düşünenlerin oranı daha düşüktü. Toplam farkındalık düzeyinin orta seviyede (%64,4) olduğu görüldü. Farkındalık skorları arasında yaş, cinsiyet, mesleki deneyim süresi ve akademik ünvana göre anlamlı fark görülmedi. Sonuç: Çalışma, anesteziyoloji ve reanimasyon hekimlerinin COVID-19 ile ilgili perioperatif yönetim konusunda orta düzeyde bilgi ve farkındalığa sahip olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, KKE giyme-çıkarma algoritmaları, ekipman dezenfeksiyon protokolü ve genel anestezi işlemleri (özellikle endotrakeal entübasyon esnasında) dahil olmak üzere uygulamalarda yetersiz bilgi düzeyi olduğunu göstermiştir. Güncel bilgiye ulaşımın kolaylaştığı bu dönemde, pandeminin her anını yaşayan ve yöneten anesteziyoloji ve reanimasyon hekimlerinin bilgi ve farkındalıklarının en üst düzeyde tutulması ve ekip üyelerine aktarılması adına yapılan eğitimlerin sürekliliğinin sağlanması ve öneriler doğrultusunda işlemlerin gerçekleştirilmesi gerektiğini düşünmekteyiz.