Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayşen KARACAN
Danışman: Mine Gözübüyük Tamer
Özet:
Bu araştırmanın amacı, Montessori
eğitim modelinin Trabzon’daki okul öncesi kurumlarda nasıl uygulandığını,
öğretmenlerin mesleki deneyimlerini ve yöntemin çocuk gelişimine etkilerine
dair değerlendirmelerini incelemektir. Montessori yaklaşımı, çocuğun
özgürlüğünü, bireysel farklılıklarını ve doğal öğrenme sürecini merkeze
almasıyla yalnızca pedagojik değil, aynı zamanda eğitim sosyolojisi açısından
da önemli bir modeldir. Bu yönüyle çalışma, küresel bir eğitim felsefesinin
yerel kültürel normlar, aile beklentileri ve kurumsal yapılarla nasıl
etkileşime girdiğini ortaya koyarak sosyal bilimlere anlamlı bir katkı
sunmaktadır.
Araştırma, nitel durum çalışması
deseniyle yürütülmüş ve Trabzon ili Ortahisar ilçesindeki devlet ve özel
okullarda Montessori eğitimi uygulayan on iki öğretmenle yarı yapılandırılmış
görüşmeler yapılmıştır. Veriler betimsel analiz yöntemiyle çözümlenmiş, öğretmenlerin
Montessori pedagojisine ilişkin algıları, uygulama sürecindeki deneyimleri ve
karşılaştıkları sosyo-kültürel ve kurumsal güçlükler sistematik biçimde
değerlendirilmiştir.
Diğer taraftan bulgular, Montessori
yaklaşımının çocuklarda bağımsızlık, öz disiplin, problem çözme ve sosyal
iletişim gibi gelişim alanlarını güçlendirdiğini göstermektedir. Bununla
birlikte materyal maliyetleri, fiziki ortam yetersizliği, kısa süreli sertifika
programlarının sınırlılığı ve velilerin geleneksel eğitim beklentileri, uygulamanın
özellikle devlet kurumlarında sürdürülebilirliğini zorlaştırmaktadır. Bu durum,
eğitim modellerinin yalnızca teknik değil, sosyolojik ve kültürel bağlam
tarafından da şekillendiğini ortaya koymaktadır.
Sonuç olarak Montessori eğitimi, Trabzon’daki okul öncesi kurumlarda çocuk gelişimine önemli katkılar sunmakla birlikte, uygulamanın yerel bağlamda etkili ve sürdürülebilir olabilmesi için öğretmen eğitiminin güçlendirilmesi, fiziksel koşulların iyileştirilmesi ve ailelerin pedagojik farkındalığının artırılması gerekmektedir. Araştırma, Montessori pedagojisinin Türkiye’deki sosyo-kültürel uyarlanma süreçlerine ışık tutarak hem eğitim sosyolojisine hem de uygulamalı eğitim araştırmalarına önemli bir katkı sağlamaktadır.
|
Anahtar Kelimeler: Okul
Öncesi Eğitim, Montessori Eğitimi, Öğretmen Değerlendirmeleri, Trabzon
|