Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Artvin Çoruh Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Aktan Hangişi
Danışman: Bülent Turgut
Özet:
Bu çalıĢma, toprakların likit limit, plastik limit ve plastiklik indeksi ile penetrasyon
direncini etkileyen toprak özelliklerinin doğrudan ve dolaylı etkilerinin belirlenmesi ve
incelenen tüm özelliklerin örnekleme tabakaları boyunca değiĢiminin ortaya konulması
amacıyla yürütülmüĢtür. ÇalıĢma alanı olarak seçilen 5da büyüklüğündeki merada Ģansa
bağlı olarak 20 örnekleme noktası belirlenmiĢ ve bu noktalarda penetrasyon direnç
değerleri okunduktan sonra 0-25cm (K1), 25-50cm (K2) ve 50-75cm (K3) derinlik
kademelerinden bozulmuĢ toprak örnekleri alınmıĢtır. Alınan toprak örneklerinde gerekli
analizler yapılarak likit limit, plastik limit, plastiklik indeksi, nem içeriği, tane büyüklük
dağılımı, organik madde içeriği, agregatlaĢma oranı, agregat stabilitesi ve kil aktivite
indeksi değerleri belirlenmiĢtir. Ġncelenen özellikler bakımından tabakalar arasındaki
farklılığın belirlenmesinde tek yönlü varyans analizi (ANOVA), penetrasyon direnci,
plastik limit ve likit limit değerleri üzerinde etkili olan özelliklerin doğrudan-dolaylı
etkilerinin ve etki katsayılarının belirlenmesinde ise Path analizi kullanılmıĢtır. Toprakların
kil içeriği ve penetrasyon direnci değerlerinin derinlik boyunca artıĢ eğiliminde olduğu
ancak kum, silt, nem ve organik madde içerikleri ile agregatlaĢma oranı, agregat stabilitesi,
kil aktivite indeksi, likit limit ve plastik limit değerlerinin azalma eğilimi gösterdiği,
örnekleme tabakaları boyunca gözlenen bu farklılığın istatistiki anlamda önemli olduğu
belirlenmiĢtir. Path analizi sonucunda penetrasyon direnci üzerinde en yüksek doğrudan
etki katsayısına sahip özelliğin kil içeriği, plastik limit üzerinde organik madde içeriği ve
likit limit üzerinde ise yine kil içeriği olduğu belirlenmiĢtir. AraĢtırmada kıvam limitleri ile
penetrasyon direnci arasındaki iliĢkiler, ölçümlerin farklı nem koĢullarında yapılamamıĢ
olmasından dolayı beklenen düzeyde gerçekleĢmemiĢtir. Ayrıca toprakların sıkıĢma ve
kıvam limitleri üzerinde etkili olan özelliklerin daha sağlıklı bir Ģekilde belirlenebilmesi
için hacim ağırlığı ve boĢluk oranı gibi özelliklerin de modellere dahil edilmesinin gerekli
olduğu sonucuna varılmıĢtır.