GEE platformu üzerinden sentinel-2 görüntüleriyle pirinç bitkisinin fenolojik parametrelerinin belirlenmesi: İpsala ve Gönen örneği


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, -, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ALEYNA ŞİMŞEK

Danışman: Esra Tunç Görmüş

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Dünya nüfusu artmaya devam ettikçe gıdaya olan talep de artmaktadır. Pirinç, dünyanın en çok tüketilen ve üretilen tahıllarından biridir. Tarım alanlarının izlenmesi tarımsal alanların sürdürülebilirliği açısından çok önemlidir. Bu çalışmada çalışma alanı olarak Edirne'nin İpsala ilçesi ve Balıkesir'in Gönen ilçesi sınırları içindeki pirinç tarlaları seçilmiştir. GEE (Google Earth Engine ) ve DATimeS programı kullanılarak bu alanlardaki pirinç bitkisinin fenolojik özellikleri (ekim ve hasat tarihleri) tahmin edilmeye çalışılmıştır. Uydu görüntüsü olarak, Sentinel-2 görüntüleri kullanılmıştır. Bu görüntüler, tarımsal ürünlerin fenolojik özelliklerini etkili ve ekonomik bir şekilde izlemeyi sağlar. Bu amaçla çalışma da 2020-2021-2022 tarihlerine ait iki bölge için ayrı ayrı 36 görüntü toplamda 72 görüntü kullanılmıştır. Çalışmamızda ilk olarak pirinç alanlarına ait NDVI (Normalleştirilmiş Fark Bitki Örtüsü İndeksi), EVI (Geliştirilmiş Bitki Örtüsü İndeksi) ve LAI (Yaprak Alanı İndeksi) indeksleri oluşturulmuştur. Uygulamadaki görüntülerin analizinde enterpolasyon ve fenoloji aşamalarından yararlanılmıştır. Çalışmada enterpolasyon yöntemi olarak GPR (Gaussian Process Regression) kullanılmıştır. GPR enterpolasyonu uygulanarak elde edilen görüntülere fenolojik işlem adımı uygulanmıştır. Fenolojik modeller ve fenolojik takvim tabloları oluşturulmuştur. Sonuç olarak Trakya Araştırma Enstitüsü'nden alınan doğrulama verileri ile sonuçlar karşılaştırılmış ve elde edilen sonuçların doğrulama verileri ile birebir uyumlu olduğu gözlemlenmiştir.