Kentsel arazi yüzey değişikliklerinin kentsel iklime olan etkisi: Trabzon örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEMRA ÖGÇE

Danışman: Cenap Sancar

Özet:

ÖZET

KENTSEL ARAZİ YÜZEY DEĞİŞİKLİKLERİNİN KENTSEL İKLİME OLAN ETKİSİ: TRABZON ÖRNEĞİ

Bu çalışma, Trabzon ili Ortahisar ve Akçaabat ilçeleri kent merkezi ve çevresinin arazi yüzey değişimlerinin kentsel ısı adasına (KIA) etkisini değerlendiren bir araştırmayı içermektedir. Araştırma, aylık ortalama sıcaklık, aylık ortalama minimum sıcaklık, günlük maksimum sıcaklığın 30 °C ve üzeri olduğu gün sayısı ve aylık ortalama rüzgâr hızı gibi tüm değişkenler üzerinden gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, 2000-2018 yılları arasında Akçaabat ve Ortahisar ilçelerinde arazi kullanım değişimleri incelenmiştir. Trabzon kent merkezi ve Akçaabat ilçesinin neredeyse birleştiği ve kentsel dokunun sürekli hale geldiği tespit edilmiştir. Seçilen meteoroloji istasyonlarının çevresi, 2000-2018 yılları arasındaki arazi kullanım değişikliklerinden etkilenmiştir. Bu etki genellikle yapay yüzeylerin artmasına bağlı olarak doğal alanların azalması şeklinde kendini göstermiştir. Araştırma sonuçlarına göre, çalışma alanında bulunan Trabzon Bölge, Trabzon Limanı Ana Mendirek ve Trabzon Havaalanı istasyonları ile Akçaabat İstasyonu, KIA etkisinin belirgin olduğu bölgeler olarak ortaya çıkmıştır. Özellikle Ağustos ayında bu istasyonlar arasında 0.64°C'ye varan sıcaklık farkları gözlenmiştir. Bu durum, kentsel arazi kullanımının KIA oluşumundaki etkisini göstermektedir. Trabzon'daki kentsel arazi kullanım değişiklikleri, kent iklimi üzerinde belirgin etkilere yol açmıştır. Trabzon kentinin KIA sorunu ile karşı karşıya olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Kentsel ısı adası, Arazi kullanımı ve arazi örtüsü değişikliği, Kent iklimi, İklim değişikliği.