Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Nazan TURGUT
Danışman: Arzu Erden Güner
Özet:
Omuz ağrısı toplumda üçüncü sıklıkta görülen
lokomotor sistem patolojisidir. Vücudun en
hareketli eklemi olması ve yaralanmaya meyilli olmasından dolayı omuzun tedavi
ve rehabilitasyonu oldukça önemlidir. Bu durum kişinin hayat kalitesini
etkilemesi dolayısıyla toplumsal bir sorun olabilmektedir. Serebral
lateralizasyon beynin iki hemisferi arasındaki morfolojik ve fonksiyonel
farklılık anlamına gelmektedir. El tercihi fonksiyonel bir serebral lateralizasyon olarak kabul edilmektedir.
Literatürde sağlıklı bireylerdeki baskın ve baskın
olmayan taraf üst ekstremite arasındaki lateralizasyon
farklılıkları belirtilmiş ancak bu farklılıkların omuz patolojisi olan
hastaların tedavisinde ağrı, fonksiyonel durum ve eklem hareket açıklığı (EHA)
üzerinde etkileri belirtilmemiştir. Ayrıca literatürde baskın ve baskın olmayan taraf kolların
birbirlerinin kinematiğinden etkilendiği de bildirilmiştir. Çalışmamızda bu
etkileşimin ve mevcut serebral dominansinin omuz patolojileri tedavisine
etkisini incelemek amaçlandı. Araştırmaya unilateral omuz ağrısı şikayetiyle
hastaneye başvuran, uzman hekim tarafından tedavi protokolü belirlenmiş 18-65
yaş aralığındaki katılımcılar dahil edildi. Ekstrensek kaynaklı
omuz patolojileri, omuzda cerrahi işlem geçirmiş olanlar, bilateral omuz ağrısı
olanlar çalışmaya dahil edilmedi. Baskın taraf omuz patolojisi olan
33 ve baskın olmayan
taraf omuz patolojisi olan
29 katılımcı değerlendirmeye alındı. El tercihinin belirlenmesinde Edinburgh
Oldfield anketi kullanıldı. Rutin tedavi alan katılımcılara tedavi öncesi ve
sonrasında aynı fizyoterapist tarafından anket ve ölçümler uygulandı. Ağrı
şiddeti Visuel Analog Skala (VAS) ile, eklem hareket açıklığı gonyometre ile ve
fonksiyonel durum ölçümleri Quick-DASH ile değerlendirildi. Çalışmamız, omuz
ağrısı tedavisinde baskın ve baskın olmayan kol iyileşme farklılıklarını
dikkate alınarak tedavi hedefi belirlemede klinisyenlere yol gösterici
olabilir. Çalışmanın omuz
patolojilerinde el baskınlığını inceleyen sınırlı sayıdaki çalışmalara da katkı
sağlayacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ağrı şiddeti, eklem hareket açılığı,
fonksiyonel durum, omuz ağrısı, serebral dominans.