Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, uluslararası ilişkiler, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fevzi Kırbaşoğlu
Danışman: Özgür Tüfekçi
Özet:Westphalia Barış Antlaşması'yla başlayan çağdaş uluslararası sistemin, yapısında, aktör sayısında ve özelliklerinde farklı dönemlerde çeşitli değişimler meydana gelmiştir. Şöyle ki on altıncı yüzyılda Avrupa devletler sisteminin oluşumuyla birlikte güç dengesi üzerine inşa edilen sistem, yirminci yüzyılın ortalarına kadar üç önemli yapısal değişim yaşamıştır. Bu değişimlerin ilki, iki kutupluluk; ikincisi, çok kutupluluk; sonuncusu ise etkin çok taraflılıktır. İçerisinde bulunduğumuz etkin çok taraflı sistem, küresel arenayı etkileme kapasitesine sahip olan Çin, Hindistan, Rusya, Türkiye ve Brezilya gibi yükselen güçleri ortaya çıkarmıştır. Aynı zamanda etkin çok taraflı sistem içerisinde bazı meydan okumaları içeren dinamiklerin varlığına da dikkat çekilmiştir. İşte bu gelişmelerden hareketle, önemli yerleşik güçlerden birini temsil eden Avrupa Birliği'nin milenyumla beraber ekonomik kriz ve göç gibi karşılaşmış olduğu zorlukların üstesinden gelebilmek için yükselen güçlerle hem özel bir ilişki ağı kurması hem de onlara karşı çeşitli dış politika enstrümanları geliştirmesi bu tez çalışmasının odak noktasını oluşturmuştur. Bu cihetle çalışmada ilk olarak, modern uluslararası ilişkilerin başlangıcından günümüze kadar süregelen dönemler tetkik edilecek ve yükselen güçlerin küresel arenadaki varlık mücadelesi ele alınacaktır. İkinci olarak, Avrupa Birliği'nin kuruluşundan günümüze kadar devam eden zaman dilimi içerisinde ne tür kurumsal değişiklikler yaşadığı açıklanarak, hangi meydan okumalarla karşılaştığına değinilecek ve yükselen güçler ile geliştirmiş olduğu ilişki düzeni tartışılacaktır. Son olarak, yükselen güç Türkiye'nin, Avrupa Birliği'nin 2013 yılında karşılaşmış olduğu mülteci akını karşısında yaptığı eşsiz yardımlarının müzakere sürecine katkısı olup olmadığı tartışılacak ve "Türkiye'nin yükselen güç olarak düşünülmesi Avrupa Birliği müzakere sürecinde Avrupalı karar vericiler tarafından fark oluşturmuş mudur?" sorusunun cevabı aranacaktır. Bu minval üzere çalışmada, yükselen güçlerin ekonomik yapılarından demografik özelliklerine ve askeri kapasitelerine kadar önemli etkilerinin olduğu saptanmıştır. Ardından, Avrupa Birliği'nin dış politikada tek sesliliği yakalayabilmek amacıyla birçok kurumsal değişiklik yaptığı analiz edilmiş ve yükselen güçlere yönelik farklı dış politika enstrümanları geliştirdiği görülmüştür. Son olarak, Avrupa Birliği'nin karşılaşmış olduğu zorluklar neticesinde Türkiye ile ilişkilerinin belirli zaman aralıklarında doruğa ulaştığı belirlenmiş ancak akit taraflar arasında yaşananların, birkaç istisna hariç olmak üzere, Türkiye'nin müzakere sürecini kolaylaştırmadığı görülmüştür. The